Extra investeringen nodig voor stroomnet Leeuwarden

LEEUWARDEN - Op 16 november is de raad van Leeuwarden via een informerende sessie bijgepraat over de stand van zaken rondom het elektriciteitsnetwerk in de gemeente Leeuwarden. Hierbij kwamen een rapport van Berenschot, de plannen van netbeheerders Liander en TenneT voor netverzwaringen, een nieuw hoogspanningsstation en innovatieve oplossingen aan de orde.

Uit een analyse die bureau Berenschot samen met de gemeente Leeuwarden en netbeheerders Liander en TenneT heeft uitgevoerd, blijkt dat er extra investeringen nodig zijn om de huidige en mogelijk toekomstige problemen met het elektriciteitsnetwerk rond Leeuwarden op te lossen.

De extra investeringen zijn nodig om de bedrijven en maatschappelijke organisaties in en om Leeuwarden – in de eerste plaats de grootverbruikers – ook in de toekomst van voldoende stroom te voorzien. Voor huishoudens is genoeg capaciteit beschikbaar.

Regioanalyse netwerk Leeuwarden

De gemeente Leeuwarden heeft in samenwerking met de netbeheerders dit onderzoek door Berenschot uit laten voeren, om de ontwikkelingen in de energietransitie tot 2030 in kaart te brengen. De studie brengt in beeld welke vraag en aanbod aan elektriciteit de gemeente en Liander tot 2030 verwachten. Ook de huidige en de te verwachte knelpunten binnen het elektriciteitsnet zijn hierbij in kaart gebracht.

Vraag en aanbod tot 2030 komen nog niet overeen

Uit de analyse blijkt dat alle geplande investeringen van Liander nog niet genoeg zijn om de capaciteitsproblemen in het stroomnet tot 2030 op te lossen.

Hiervoor zijn twee belangrijke redenen. In de eerste plaats heeft de gemeente Leeuwarden hogere ambities op het gebied van verduurzaming dan Liander in zijn prognose heeft voorzien. Daarnaast stappen veel bedrijven sneller dan voorzien van het aardgas af. De overstap naar elektriciteit legt daarmee extra druk op de capaciteit van het netwerk rond Leeuwarden. Het is daarom belangrijk om de capaciteit op het elektriciteitsnet verder uit te breiden.

Huidige geplande investeringen

De netbeheerders werken al volop aan de verzwaring en uitbreiding van het elektriciteitsnet. En er staan meer investeringen in de planning. Berenschot geeft aan dat daar bovenop mogelijk extra investeringen nodig zijn.
Door TenneT worden voorbereidingen getroffen voor de realisatie van een extra hoogspanningsstation. En ook Liander is bezig met verzwaring van het middenspanningsnetwerk. Dit doet Liander onder meer vanuit het project NULelie. Zie voor meer informatie aan het eind van dit bericht (bijlage I)

Nieuw hoogspanningstation

TenneT wil samen met Liander  de capaciteit uitbreiden met een nieuw hoog- (en midden)spanningsstation, dat uiterlijk in 2027 in gebruik moet worden genomen. Dit hoogspanningsstation (Leeuwarden Zuidwest) moet helpen om de capaciteit op het elektriciteitsnet in en rond Leeuwarden fors te vergroten. Dit geldt zowel voor afnemers van elektriciteit als voor de teruglevering van elektriciteit op het net.

Via een haalbaarheidsstudie is gekeken naar de meest geschikte locatie voor het station en benodigde technische vereisten. Dit station willen beide netbeheerders bouwen langs de voormalige Hendrik Algrawei, ten oosten van de brug over De Zwette.

TenneT voert momenteel verkennende gesprekken met de grondeigenaar over het verwerven van de benodigde grond. Daarnaast is een wijziging van het bestemmingsplan nodig. Dit moet het mogelijk maken om het nieuwe onderstation aan te sluiten op de bestaande 110 kV-hoogspanningslijn en op het ondergrondse netwerk van Liander. TenneT vraagt bij de gemeente Leeuwarden hiervoor de nodige vergunningen aan. Tijdens de procedure wordt de omgeving door TenneT geïnformeerd en is er (zoals gebruikelijk) de mogelijkheid om zienswijzen in te dienen.

Uitbreiding midden- en laagspanningsnetwerk

Om de problemen op het middenspanningsnet van Friesland op te lossen werkt Liander de komende jaren aan een grootschalige verzwaring en uitbreiding van dit net. Onder meer via het brede programma NULelie. Vanuit dit programma worden in Leeuwarden zeven grote projecten uitgevoerd. Een van de projecten is bijvoorbeeld de nieuwe middenspanningsroute naar Middelsee en de Zuidlanden. Naar verwachting gaat in het vroege voorjaar daar voor het eerst de schop in de grond.

De gemeente pakt een actieve rol om gezamenlijk te kijken naar mogelijke oplossingen. Dit doet zij bijvoorbeeld in RES-verband met provincie en gemeenten maar ook samen met de netbeheerders. Samen met Liander en TenneT bekijkt de gemeente Leeuwarden nu hoe de nodige investeringen zo snel mogelijk kunnen worden gedaan. De drie partijen werken nauw samen om de toekomstige vraag zo goed mogelijk te voorspellen.

Tijdelijke innovatieve alternatieven

Totdat er meer capaciteit op het elektriciteitsnet is, zoeken de partijen samen met de bedrijven en andere grootverbruikers van stroom naar alternatieve oplossingen. Door de vraag naar en aanbod van elektriciteit beter op elkaar af te stemmen, kan de beschikbare capaciteit beter worden verdeeld. Ook wordt onderzocht of bedrijven onderling afspraken kunnen maken op welke momenten zij het meeste stroom nodig hebben. Op die manier kunnen bedrijven pieken in het stroomverbruik beter afvangen. Op bedrijventerrein De Zwette wordt hieraan gewerkt.

Bedrijven: vraag op tijd stroomaansluiting aan!

De gemeente en Liander roepen grootverbruikers van stroom op om zo vroeg mogelijk de aansluitingen aan te vragen om stroom af te nemen of terug te leveren. Want ook al zijn er alternatieve opties en wordt er geïnvesteerd in het netwerk, de krapte op het stroomnet houdt nog wel even aan.

Maak plannen zo snel mogelijk concreet! Hiervoor kunnen bedrijven contact opnemen via www.mijnaansluiting.nl of met Liander grootzakelijk op tel: 088-5426362

Liander en de gemeente gaan van hun kant met alle belangrijke partijen in gesprek om duidelijk te krijgen hoe bedrijven willen groeien en verduurzamen. Tegelijk informeren de gemeente en Liander de bedrijven wanneer er meer capaciteit op het elektriciteitsnet komt, en wie daarvan kan profiteren.

 Voor de actuele informatie over het netwerk kunt u terecht op de website van Liander:  https://www.liander.nl/grootzakelijk/transportschaarste/beschikbaarheid-capaciteit/friesland

Noot voor redactie, niet voor publicatie:

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: 

Perstelefoon gemeente Leeuwarden: (058)2334002

Woordvoerder Tennet: 026 373 26 00
 Woordvoerder Liander: (088) 191 20 02

Bijlage I:

Versterken van de middenspanningskabels door Liander

NuLelie is in het leven geroepen door Liander om sneller en beter in te kunnen springen bij drukte op het net en om het net sneller toekomst- bestendig te maken.

Via het programma ‘NuLelie’ van Liander worden 32 projecten uitgevoerd om knelpunten in het Friese middenspannings electriciteitsnet op te lossen. Uitvoering van het NuLelie-programma staat gepland van 2022 t/m 2026.  Deze werkzaamheden komen bovenop de reguliere werkzaamheden van Liander. NuLelie omvat de aanleg van meer dan 2.000 km aan kabels en 300 middenspanningsstations.

In Leeuwarden zullen 7 middenspanningstracés versterkt worden vanuit de aanpak ‘NuLelie’. Dit is een grote klus.

Een nieuw onderstation bij Leeuwarden

In Leeuwarden zijn er plannen van TenneT en Liander voor de ontwikkeling van een nieuw onderstation. Dit nieuwe onderstation is nodig omdat er bij de bestaande onderstations rondom Leeuwarden geen ruimte voor capaciteitsuitbreiding meer is. En om de problemen die we nu ervaren op het elektriciteitsnetwerk op te kunnen lossen.

Dit nieuwe onderstation moet komen aan de zuidwest-kant van Leeuwarden. Via een haalbaarheidsstudie is gekeken naar de exacte locatie en technische vereisten ook vinden de eerste gesprekken met de grondeigenaar plaats op de beoogde locatie voor het onderstation.

Wat doet dat nieuwe onderstation?
Een onderstation is een knooppunt van elektriciteit. Elektriciteit wordt hier getransformeerd van hoogspanning (110 kV TenneT) naar middenspanning (10 kV Liander) en weer terug. Liander brengt via haar netwerk de elektriciteit verder naar lagere spanningsniveaus tot uiteindelijk naar het stopcontact bij je thuis. Ook neemt Liander de elektriciteit af van aangesloten duurzame energie opweklocaties, zoals zonnepanelen op daken en zonnevelden.

Hoe ziet dat nieuwe onderstation eruit?
Het nieuwe onderstation wordt ongeveer 3 á 4 voetbalvelden groot. Bij het ontwerpen, zowel technisch als ruimtelijk, wordt er rekening gehouden met materiaalgebruik, biodiversiteit en landschappelijke inpassing in de omgeving. Vanaf het onderstation lopen verder (ondergrondse) kabelverbindingen.

TenneT houdt er in haar planning rekening mee dat het onderstation niet eerder staat dan 2027. Tot die tijd zullen er in ieder geval beperkingen zijn ten aanzien van het stroomnetwerk.