Aanbod hoogbegaafdheid van Proloog zorgt ervoor dat kinderen worden gezien

LEEUWARDEN - Gezien worden; dat is waar het bij Proloog Openbaar Basisonderwijs om draait. Om die visie kracht bij te zetten, heeft de scholenorganisatie een speciaal aanbod hoogbegaafdheid (HB-aanbod) opgezet. Het HB-aanbod is bedoeld om hoogbegaafde kinderen (voldoende) uit te dagen en onderwijs op maat te bieden. Hiervoor biedt Proloog zogenoemde HB-arrangementen aan en op IKC Wynwizer in Leeuwarden een HB-dag voor leerlingen uit groep 6 en 7. Ouders, kinderen en ook de vakleerkrachten zelf, zijn erg enthousiast over het aanbod en vertellen er graag meer over. We bespreken het lesaanbod met Stafleerkrachten Hoogbegaafdheid Sjoukje Glas en Petra Veenstra van Proloog. 

“Sinds eind januari werken we op IKC Wynwizer met twee eendaagse HB-groepen van 15 kinderen uit groep 6 en 7”, begint Sjoukje enthousiast. “Daarnaast zijn we op verschillende scholen binnen Proloog actief met HB-arrangementen, waarbij we circa anderhalf uur op verschillende locaties met hoogbegaafde kinderen aan de slag gaan. We behandelen hierbij levensvragen die tijdens het reguliere lesaanbod niet of minder aan bod komen.”

Foto: RondOm Vandaag

Het HB-aanbod

Ondertussen is Petra druk bezig met het uittekenen van hoe het HB-aanbod precies werkt. “Het is soms best wel lastig om te begrijpen wat wij doen, want er zit enige diffusiteit in”, lacht ze. “Daarom helpt het af en toe om het zichtbaar te maken en het uit te tekenen.” Petra wijst op vier treden met de woorden ‘schoolniveau’, ‘interventie’, ‘HB-arrangementen’ en ‘HB-dag’. Ze legt uit: “De eerste trede staat voor ‘schoolniveau’, oftewel het reguliere, inclusieve onderwijs. Het allermooiste zou zijn dat alle kinderen hierbij onderwijs krijgen dat passend is bij de onderwijsbehoefte. Dat betekent dat alle kinderen op hun eigen niveau kunnen werken en iedere dag naar school komen en daadwerkelijk iets leren. Daarna volgt de trede ‘interventie’, waarbij het kan zijn dat een kind een aantal weken iets extra’s nodig heeft of juist een leerkracht die de kinderen op weg helpt wanneer ze vastlopen. Vervolgens zijn er de ‘HB-arrangementen’, waarin er circa anderhalf uur aandacht besteed wordt aan levensvragen die tijdens de lessen niet behandeld kunnen worden. En als dat nog niet voldoende is, kunnen leerlingen uit groep 6 en 7 gebruik maken van de ‘HB-dag’, welke bestemd is om aan de leerhonger te voldoen.”

Foto: RondOm Vandaag

Stapsgewijze opbouw

Er is door Proloog dus bewust gekozen voor een stapsgewijze opbouw en om het HB-aanbod te integreren in het reguliere schoolsysteem. “Dat heeft allemaal te maken met een duidelijke visie”, zegt Sjoukje. “Er zijn echt kinderen die wel behoefte hebben aan voltijd HB-onderwijs, maar dat past niet in de visie van Proloog. Wij willen graag tegemoet komen aan de behoeften van het kind, maar ook meegeven dat je als mens niet opgroeit in een wereld waarin het altijd perfect is. De wereld is niet hoogbegaafd, dus je zult als hoogbegaafde moeten leren om te gaan met een wereld die jou niet altijd begrijpt. Dat is soms lastig, maar wel hoe het werkt”, legt ze uit. Petra vult aan: “Het is heel mooi om kinderen handvaten mee te geven. Ik vond laatst een hele mooie omschrijving voor het HB-aanbod, namelijk: vertraging. In een hele snelle wereld even stilstaan in het nu. Wanneer je altijd maar doorgaat, kun je ook niet echt een vertaalslag naar de diepte maken. Sommige kinderen moeten daar wel even aan wennen, maar je merkt dat wanneer je even stil staat en over grote thema’s in het leven praat, je hele dierbare gesprekken kunt voeren met de kinderen.”

Ontdekkingstocht

Zo noemt Petra een prachtig voorbeeld die tijdens een van de HB-arrangementen naar voren kwam. “We hadden het met de kinderen over onmenselijkheid. Wat is eigenlijk onmenselijk? Het ging over slavernij, oorlogen en op een gegeven moment stelden we de kinderen de vraag: zou er een moment komen dat er nooit meer oorlog is? Toen gebeurde er iets heel moois. Eén van de kinderen zei: ‘Maar juf, dat is toch de aard van de mens’? Toen kwamen we ineens uit op de hoofdvraag: Wat is eigenlijk de aard van de mens? Dat was zo bijzonder en eigenlijk de kern van waar we mee bezig zijn: Dat je mag ontdekken wie je bent en wat je kunt. Dat je gezien wordt in deze wereld.”

Foto: RondOm Vandaag

Voldoende uitdaging bieden

Volgens Sjoukje voorziet het HB-aanbod echt in een behoefte en voorkomt het bovendien problemen. “Als je het niet zou aanbieden, worden kinderen dus niet uitgedaagd en blij van wat ze leren. Ze krijgen geen leerstrategieën mee en kunnen bijvoorbeeld ontwikkelen dat ze faalangstig worden. Alles lukte immers altijd en nu wordt het misschien een beetje moeilijker. Als ze dan nooit geleerd hebben om veerkrachtig te zijn en door te zetten, weten ze niet hoe ze daar mee om moeten gaan. Kinderen kunnen helemaal in slaap sukkelen en niet meer aan staan. Ook zou er wangedrag of ongewenst gedrag kunnen ontstaan, wat weer vervelende opvoedsituaties op zou kunnen leveren. Leerlingen die zo tekort komen dat ze thuis niet meer te hanteren zijn. Juist doordat hoogbegaafde kinderen op diverse manieren reageren op een tekortkoming, zijn er heel vaak misdiagnoses. Dan wordt een kind, doordat hij bijvoorbeeld geen contact meer zoekt, gediagnostiseerd met autisme. Het gevolg is dat de prikkels nog verder worden weggenomen en dat het kind zichzelf helemaal terugtrekt. Dat zou natuurlijk vreselijk zijn. Met het HB-aanbod kunnen we diverse (mogelijke) problematieken dus echt voorkomen.”

Peers4Parents

Niet alleen voor kinderen, maar ook voor ouders is het HB-aanbod dus een schot in de roos. “Het is ontzettend belangrijk om als school, leerkrachten en ouders een eenheid te vormen. Dat is ook de reden dat we dit jaar een peergroup voor ouders in het leven hebben geroepen”, zegt Petra. “Deze peergroup bieden we aan onder de noemer Peers4Parents en hierin gaan ouders op negen verschillende avonden over negen verschillende thema’s in gesprek. Wij vinden het belangrijk dat we het faciliteren, maar het gesprek is van de ouders zelf. We hebben het bijvoorbeeld over zelfdiscipline en stress, motivatie en communicatie met de kinderen. Ook dat wordt als heel waardevol beschouwd en dat willen we volgend jaar graag voortzetten.”

Ben jij nieuwsgierig geworden naar het onderwijs en HB-aanbod binnen Proloog? Neem dan gerust contact op! 

Stichting Proloog
Fonteinland 11
8913 CZ LEEUWARDEN
Tel: 058 - 234 75 20
E-mail: info@proloog.nl
www.proloog.nl