Suikermaxdag en zoutmaxdag; al in juli genoeg suiker en zout voor het hele jaar

FRIESLAND - Op 9 juli is de eerste suikermaxdag van dit jaar. Op die dag hebben kinderen van vier tot acht jaar al zoveel suiker genuttigd als dat ze eigenlijk in een geheel jaar binnen zouden moeten krijgen (volgens de richtlijnen van het WHO). Op 14 juli is het vervolgens de eerste zoutmaxdag. Mannen tussen de 31 en 50 jaar hebben dan net zoveel zout binnengekregen als de jaarlijkse richtlijnen van het WHO. RondOm Vandaag gaat op onderzoek uit; want waar zijn die richtlijnen op gebaseerd en hoe zorg je ervoor dat je niet teveel suiker en zout nuttigt?

In 2015 heeft de World Health Organisation, de organisatie die veel mensen kennen als het WHO, richtlijnen gemaakt over hoeveel suiker gezond is voor een menselijk lichaam. In dit rapport wordt voornamelijk gesproken over zogenaamde vrije suikers. Dit zijn suikers die worden toegevoegd tijdens de bereiding van voeding en drinken, en suikers die van nature in honing, siropen (zoals ranja) en (geconcentreerde) vruchtendranken. Suikers die van nature aanwezig zijn in vers fruit, groente en melk zijn geen vrije suikers. In deze nieuwe richtlijnen beveelt het WHO aan om ervoor te zorgen dat slechts 10% van alle voedingsstoffen die je elke dag binnenkrijgt bestaat uit deze vrije suikers. Het beperken van vrije suikers tot zelfs 5% van wat je dagelijks binnenkrijgt, voegt het WHO toe in hun rapport, kan zelfs positieve effecten hebben op je gezondheid. 

Bij de berekening voor de data van suikermaxdag, wordt er gekeken naar de meest recente voedselconsumptiepeilingen van het RIVM, waarin het RIVM onderzoekt welke voedingsstoffen de gemiddelde Nederlander binnenkrijgt. Dit wordt verdeeld in verschillende leeftijdsgroepen, en andere demografische kenmerken.

Suikermaxdagen

De eerste leeftijdsgroep die zijn suikermaxdag bereikt is de vier- tot achtjarige kinderen. Al op 9 juli nuttigen zij meer suiker dan wat ze eigenlijk in een heel jaar zouden moeten nuttigen. Op 26 juli volgt de leeftijdsgroep 9 tot 13 jaar. Op 10 augustus behaalt de jongste leeftijdsgroep (1-3 jaar) hun suikermaxdag en niet lang daarna, op 14 augustus de pubers tussen de 14 en 18 jaar. Op 14 september is de suikermaxdag van de 19 tot 30 jarigen en op 3 november de mensen tussen de 31 en 50 jaar. Tenslotte de ouderen, die bereiken hun suikermax op 23 december.

Verborgen suikers

Eén van de redenen waarom de meeste mensen te veel suiker nuttigen, is omdat er te weinig kennis is over waar suikers inzitten. Iedereen weet wel dat er in snoep en frisdrank suiker zit, maar wist je dat er ook suiker kan zitten in vleeswaren (bijvoorbeeld is salami of knakworstjes), sauzen (ketchup, maar ook pastasauzen en woksauzen) en soep (blik- en zakjessoep). Waarschijnlijk nuttig je meer suiker dan je eigenlijk denkt. 

Effecten van te veel suiker

Te veel suiker nuttigen kan grote effecten hebben op je gezondheid. Als je continue teveel suiker binnenkrijgt, kan dat leiden tot diabetes type 2 en overgewicht (met alle gevolgen van dien), maar ook tot hoofdpijn, acne, darmproblemen en zelfs schimmels. 

Vijf gram zout per dag

De zoutmaxdag wordt ook gebaseerd op richtlijnen van het WHO. Zij adviseren mensen om niet meer dan vijf gram zout per dag te nuttigen. Hoeveel zout Nederlanders eten, vinden we ook weer terug in het voedselconsumptie-onderzoek van het RIVM. 

De meeste Nederlanders eten te veel zout. Wat daarbij wel goed is om te weten, is dat veruit het meeste zout (zeker 80%) niet door onszelf wordt toegevoegd. Het meeste zout dat we binnenkrijgen zit van nature al in ons voeding óf is door de fabrikant aan het eten toegevoegd. 

Zoutmaxdagen

Bij zoutmaxdagen wordt niet alleen gekeken naar leeftijd, maar ook naar geslacht. Mannen eten namelijk gemiddeld veel meer zout dan vrouwen. Voor mannen valt de eerste zoutmaxdag op 13 juli. Mannen tussen de 31 en 50 jaar hebben dan al net zoveel zout binnengekregen als de jaarlijkse richtlijnen. Voor vrouwen valt de eerste zoutmaxdag op 25 september, voor vrouwen in dezelfde leeftijdsgroep als de eerste mannen. Er is slecht één demografische groep die hun zoutmax niet behaalt voor het jaar om is, en dat zijn meisjes tussen vier en acht jaar.

Verdere data zijn voor mannen:
24 juli: 19-30 jaar
28 juli: 51-70 jaar
21 augustus: 71-79 jaar
25 augustus: 14-18 jaar
25 september: 9-13 jaar
16 december: 4-8 jaar

Verdere data zijn voor vrouwen:
3 oktober:14-18 jaar en 51-70 jaar
12 oktober: 71-79 jaar
31 oktober: 14-18 jaar
27 november: 9-13 jaar

Verborgen zouten

Je weet nu dat het meeste zout dat je nuttigt niet uit jouw eigen kruidenpotjes komt, maar al vooraf is toegevoegd. Er zit vaak veel zout in bewerkte voeding. Denk daarbij aan vlees en kaas, maar ook aan kant-en-klare maaltijden, sauzen en vleesvervangers. Koop je weleens een kruidenzakje of -potje? De kans is groot dat hier ook enorm veel zout in zit.

Effecten van teveel zout

Teveel zout nuttigen heeft met name effect op je bloeddruk. Te lang, te veel zout nuttigen zorgt ervoor dat je bloeddruk te hoog is. Dat heeft weer invloed op andere lichaamsfuncties. Vooral je nieren zijn gevoelig voor die te hogen bloeddruk, maar uiteraard is dit ook niet goed voor je hart- en vaatsysteem.