Drachtster Tjerk krijgt een dwarsleasie na een motorongeluk in Australië

PERTH/DRACHTEN - Drie jaar geleden kiest Tjerk Slagman uit Drachten ervoor om zijn dromen na te jagen. Hij vertrekt naar Azië en Australië om daar rond te reizen. Na twee en een half jaar gaat het goed mis. Tijdens het motorcrossen in een duingebied loopt Tjerk een dwarslaesie op. Artsen vertellen hem dat hij waarschijnlijk nooit meer zal lopen. Tjerk accepteert dit niet gelijk. Hij zet vol in op de revalidatie en met succes! Hij loopt nu, met behulp van krukken al aardige stukjes en wil weer op reis: “Ik hoop in de toekomst ook wat te kunnen betekenen voor mensen met dezelfde blessure als ik.”

Tjerk’s verhaal begint eigenlijk al meer dan drie jaar geleden, wanneer hij een nieuw contract aangeboden krijgt van zijn werkgever. “Je komt in een fase van je leven terecht waarin je opeens gaat nadenken over het kopen van een huis. Ik was net, na lange tijd, weer single en twijfelde over het contract; is dit wat ik wil? Ik wilde ook nog graag reizen en dacht, het is nu of nooit.” Zonder iemand in te lichten boekt hij op zaterdagavond een vlucht naar Australië voor over drie maanden. Maandagochtend laat hij zijn baas weten niet voor het nieuwe contract te tekenen. “Toen kon ik daar gelijk vertrekken. Mooi, want op die manier kon ik mij goed voorbereiden op de reis.”

In eerste instantie krijgt Tjerk een visum voor een jaar.: “Dat gaf mij een vrij gevoel. Als ik het niets vond, kon ik na drie maanden weer naar huis. In Australië krijg je echter ook de kans om het visum juist te verlengen door op een boerderij te gaan werken. Dat was de optie als ik het geweldig vond.” En zijn reis bleek geweldig te zijn. Om geld te verdienen werkt Tjerk bij verschillende boeren in Australië. Het is hard werken en de dagen zijn lang, soms werk je wel 16 uur op een dag. “Je werkt, je reist, je bent blut en dan ga je weer werken. Zo gaat het maar door.” 

Voor de laatste keer crossen

In juni 2021 heeft Tjerk net een periode gewerkt bij een boer. Hij maakt plannen om naar Christmaseiland te reizen, een prachtig, tropisch eiland vlakbij Jakarta. “Ik wilde daar gaan werken en mijn duikprevetten te halen.” Op de laatste dag, Tjerk had zijn auto al ingepakt, vragen zijn vrienden of hij niet voor de laatste keer nog met hen in de duinen wil gaan motorcrossen. Iets wat ze regelmatig samen doen in het duingebied vlakbij de boerderij. “Als ik iets heb geleerd tijdens mijn reizen, is dat je nooit zeker weet of je weer op een plek terug komt. Dit kon net zo goed de laatste keer zijn dat ik met hen ging crossen: dus ging ik mee.”

Het weer is niet zo goed, maar dat houdt de vrienden niet tegen. Op de grond zien ze geen voetstappen, wat betekent dat ze het hele gebied voor zichzelf hebben, dus het gas gaat open. De jongens rijden rondjes en springen uitgelaten over de zandduinen. Na 45 minuten hebben ze het wel gezien, de zandpaden worden steeds natter en het begint al wat donker te worden. “Ik dacht; ik ga vandaag weg, ik weet niet of ik hier ook nog kom, ik neem het er nog even van.” Tjerk neemt nog één sprong. “Het ging de hele tijd al lekker en ik gaf net even wat meer gas.” De motor landt hard en Tjerk hoort een krak in zijn rug. “Ik voelde gelijk dat het niet goed was. Ik slalomde met de motor om vaart te minderen en liet me ervan af glijden. Daarna merkte ik dat ik niet meer overeind kon komen.”

Drie uur wachten

In het natuurgebied heb je soms dagen geen mobiel bereik, maar één van de vrienden weet een plek te vinden waar ze de hulpdiensten kunnen bereiken. Twee vrienden blijven bij Tjerk, die nog steeds in het zand ligt, twee andere vrienden gaan snel terug naar de boerderij om de hulpdiensten de weg te wijzen. Uiteindelijk moet Tjerk bijna drie uren wachten. “Dan gaat er echt van alles door je hoofd. Je weet niet wat er aan de hand is. Ik wilde wachten op wat de artsen te zeggen hadden, niet zelf conclusies trekken, maar je begint aan alles te twijfelen.”

Tjerk wordt van het lokale ziekenhuis naar een gespecialiseerd ziekenhuis in Perth gevlogen. Daar blijkt dat hij een dwarslaesie heeft, veroorzaakt door een zogenaamde ‘burst’-fractuur: “Waarschijnlijk haalde ik bij de landing het eind van de vering, waardoor mijn rug de klap opving. Door die druk is mijn wervel als het ware ontploft en raakte mijn ruggengraat beschadigd.” Pas na middernacht, het ongeluk gebeurde rond vier uur, krijgt Tjerk te horen dat hij waarschijnlijk niet meer zou kunnen lopen: “Ik dacht gelijk: Mission Accepted. Dat gaan we nog wel zien.”

Terug naar Nederland?

In Perth wordt Tjerk twee keer geopereerd. “Je bent opeens weer helemaal afhankelijk van andere mensen, net als een baby. Dan ga je in je gedachten wel naar heel donkere plekken hoor.” Na drie weken in het ziekenhuis te hebben gelegen, kan Tjerk terecht bij een revalidatiecentrum. Hij twijfelt of hij zijn revalidatie in Australië wilde afmaken of naar Nederland wilde gaan. “Ik wilde zelf eigenlijk hier blijven, maar ik zag hoe moeilijk mijn ouders het hadden.” In het weekend probeert hij met zijn zorgverzekering te regelen dat hij naar Nederland wordt gevlogen, maar dat blijkt (mede dankzij corona) erg lastig. Als de artsen op maandag Tjerk voor het eerst ontmoeten, vertellen ze hem daarnaast dat hij nog zeker drie maanden niet mag vliegen met zijn letsel. Er zit niets anders op dan in Australië aan zijn revalidatie te beginnen en stiekem is Tjerk een beetje opgelucht. 

Revalideren

Tjerk gaat 100% voor zijn herstel. “Er is eigenlijk nog heel weinig kennis over dwarslaesies en hoe zenuwen zich herstellen. Wel weten ze dat een zenuw ongeveer tot twee jaar naar het ongeluk kan herstellen, dus ik besloot gewoon maar af te wachten.” Tjerk krijgt steeds meer gevoel in zijn benen: “Dat begint bij een kleine trilling, want je spieren zijn zo verslapt dat je ze niet meer kan bewegen. Dus ga je de spier trainen, net zo lang tot je kan winnen van de zwaartekracht en er beweging in komt.” Tegen alle verwachtingen in lukt het Tjerk om weer te lopen met behulp van krukken. “Het is afwachten of ik straks nog meer kan.”

Het ongeluk heeft een grote mentale impact op de jonge Drachtster. “Je denkt altijd dat zoiets jou niet overkomt. Het was een dom ongeluk. Ik ben al dertig, waarom moest ik nou zo nodig het mannetje uithangen? Waarom moest ik nou net mijn ruggengraad beschadigen?” Hoop houdt Tjerk op de been: “Eigenlijk leefde ik puur op die hoop, dat ik ooit weer zou kunnen lopen. Hoe meer gevoel en kracht ik terugkrijg, hoe meer vertrouwen ik heb dat het goed komt. Maar ik realiseer mij ook hoeveel mazzel ik heb. In het revalidatieziekenhuis heb ik mensen ontmoet die nooit iets terugkrijgen. Dat drukt je met de neus op de feiten.”

De toekomst

Inmiddels durft Tjerk ook weer te dromen over de toekomst: “Ik wil weer op reis, het lijkt mij prachtig om van Mexico naar Patagonië te trekken en ik wil mij inzetten voor mensen met een dwarslaesie. In de buurt van waar ik woon is een 90-mile trail. Een lange, rechte weg van 144 kilometer. Het lijkt mij mooi om die route lopend af te leggen om geld op te halen voor mensen zoals ik.” Twee mooie, maar grote doelen dus. Daarnaast wil hij weer aan het werk, het liefste als ervaringsdeskundige: “Als je een dwarslaesie oploopt kun je op twee manieren reageren. Of je wordt depressief of je gaat ervoor. Ik wil mensen laten zien wat er mogelijk is en hen helpen om alles eruit te halen.”