Midterm review gemeente: Blijven investeren in de toekomst!

LEEUWARDEN - Het college van b. en w. van de gemeente Leeuwarden heeft het motto van het coalitieakkoord 2022-2026 “Nu investeren in de toekomst!” serieus genomen. In de afgelopen twee jaren is er veel geïnvesteerd in een betere toekomst voor Leeuwarden. En de uitvoering is pas halverwege. Het coalitieakkoord is goed onderweg en het college ziet kansen om te blijven investeren in de toekomst. Het college blijft ambitieus. Het wil de komende twee jaren (met een spin-off erna) ruim 40 miljoen euro extra investeren bovenop de investeringen van de afgelopen jaren. Een prachtige kans die je als gemeente maar zelden krijgt.

Het college presenteert op 23 april 2024 haar Midterm review (MTR) aan de raad. De MTR is de tussenevaluatie van de programma’s uit het coalitieakkoord en de eerste stap naar de begroting van 2025.

Naast de terugblik op de afgelopen twee jaren ontvouwt het college in de MTR een voornemen voor een stevig investeringsprogramma. Zo kan het de gemeente aan het einde van deze bestuursperiode beter achterlaten en klaarstomen voor een toekomst die een verstevigde koers verlangt. Een toekomst, die schoner, duurzamer, en inclusiever is met een stevige bestaanszekerheid voor alle inwoners van deze gemeente.

Ondanks de nodige financiële uitdagingen ziet het college kans om de fondsen overeind te houden en daaruit aanvullende investeringen te doen. Naast de investeringen vanuit de fondsen is er ook kans gezien om (binnen een voorzichtige financiële koers) een aanvullend pakket aan investeringen voor te stellen om de doelen van het coalitieakkoord dichterbij te brengen.

Op koers

De uitvoering van het coalitieakkoord ligt grotendeels op koers. De financiële situatie van de gemeente Leeuwarden is gezond. Gemiddeld genomen gaat het best goed met Leeuwarden. Er is in de afgelopen periode met veel energie gewerkt aan een nog economisch sterke, groenere, gezondere en meer gelijkwaardige wereld. Dat was niet altijd eenvoudig. De wereld om ons heen veranderde sterk. Helaas profiteert niet iedereen mee van de huidige welvaart. Er is veel onzekerheid over de toekomst.

Het college heeft belangrijke opgaven en knelpunten goed in beeld, zoals wonen, veiligheid en klimaat. Het plan is om nog meer tijd, geld en capaciteit aan een aantal opgaven te besteden. Het is daarbij belangrijk om het op orde brengen van enkele basistaken en bestaand beleid voort te zetten. Daarnaast vraagt een aantal onderwerpen binnen de huidige maatschappelijke context nog meer aandacht. Denk aan de aanpak van ondermijning, laaggeletterdheid en de (mentale) gezondheid van inwoners. Het doel is om voor alle inwoners perspectief en vooruitgang bereikbaarder te maken.

Financiële positie

Voor de gemeentelijke financiën zijn het onzekere tijden. Dat komt door ontwikkelingen in het Rijksbeleid. Dit heeft gevolgen voor de financiële positie van gemeenten, net name door oplopende kosten in de jeugdzorg en hoge inflatie. Om financieel gezond te blijven kiest het college voor een voorzichtige financiële koers. Ze is terughoudend en behoedzaam met aanvullende voorstellen en extra uitgaven. Op basis van de huidige financiële situatie wil het college in totaal 9,5 miljoen euro incidenteel en 755.000 euro structureel extra in de begroting van 2025 opnemen. In dit voornemen zitten enkele technische ruimte scheppende maatregelen die de inwoners en ondernemers van de gemeente ontzien.

Wethouder Hein Kuiken (financiën): “We staan er financieel sterk voor; zeker afgezet tegen het verleden en andere gemeenten. Wij kiezen voor een koers waarbij wij investeren in de toekomst en daarbij ook een goede financiële basis achterlaten aan het einde van onze bestuursperiode. Ik ben er trots op dat wij dit voor elkaar hebben gekregen. Dat gaat niet ten koste van onze financiële positie en leidt ook niet tot extra woonlasten voor de Leeuwarder. Financiële waakzaamheid blijft echter geboden.”

MTR in de raad

De raad bespreekt op 22 mei 2024 de MTR en wordt gevraagd om richting te geven aan de te maken keuzes voor de begroting van 2025 en verder. Vóór het opmaken van de begroting van 2025 wordt de financiële positie opnieuw bepaald. Hierdoor kan het voorstel zoals nu wordt gedaan, er bij meer of minder financiële ruimte anders uit komen te zien.

Investeringen uit de fondsen

In de Begroting 2023 zijn drie fondsen opgenomen. Deze zijn bedoeld voor gemeentelijke investeringen gericht op de grote transities, op economische structuurversterking, op versterking van de ruimtelijke kwaliteit en vergroting van de brede welvaart. Met incidenteel geld dragen deze bij aan een structurele verbetering van de gemeente. De fondsen blijven bestaan en in een tweede en in een derde tranche zullen de overige gelden worden bestemd. Dit betekent concreet dat het college nog voor de zomer en in het najaar met investeringsvoorstellen naar de raad gaat.

Het college verwacht dat het met bestaande middelen uit de fondsen én met de beoogde resterende middelen, een aanzienlijke inzet in programma’s en projecten kan leveren met grote meerwaarde en doorwerking op langere termijn.

Hier vindt u de Midterm review en de bijbehorende stukken bij punt A.4.11.

23 april 2024 Vaststelling in college van B&W

15 mei 2024        Informerende sessie gemeenteraad

22 mei 2024        Debat in de gemeenteraad

29 mei 2024        Eventuele besluitvorming over moties rond de MTR