Help, mijn vader is niet meer veilig in het verkeer!

FRIESLAND - In Nederland moeten 75-plussers een verplichte medische keuring ondergaan voor het aanvragen van een nieuw rijbewijs, maar wat als je al eerder twijfelt over iemands rijgeschiktheid? RondOm Vandaag zoekt het uit. 

Allereerst is het belangrijk om te weten dat niet alle ouderen problemen hebben in het verkeer, of dat vermindering van bepaalde vaardigheden gegarandeerd de verkeersveiligheid in gevaar brengt. Dat heeft te maken met een aantal aspecten. Ouderen hebben bijvoorbeeld vaak een beter inzicht in hun eigen beperkingen, waardoor ze meer dan gemiddeld compensatiegedrag vertonen. Mensen waarbij het zicht achteruit gaat kiezen bijvoorbeeld uit eigen beweging als vaker om alleen op pad te gaan als het licht en droog is. Bovendien hebben ouderen veel rijervaring, waardoor ze wellicht beter anticiperen en risicovolle situaties kunnen voorkomen. Ten slotte hebben ouderen ook minder de behoefte om risico’s te creëren door bijvoorbeeld verkeersregels te negeren. 

Dementie

Een belangrijke uitzondering op bovengenoemde positieve punten zijn mensen met dementie. Zij vertonen gemiddeld minder compensatiegedrag, hebben minder zicht op hun beperkingen en vermijden minder risicovolle situaties. Als een vorm van dementie wordt gediagnosticeerd wordt altijd gekeken naar iemands verkeersveiligheid. In overleg met de patiënt kan een nieuwe gezondheidsverklaring worden ingediend bij het CBR, waarna het CBR de rijgeschiktheid beoordeeld. 

Wat zijn de regels in Nederland

In Nederland moet iedereen die zijn of haar rijbewijs haalt een gezondheidsverklaring invullen. Het is daarna je eigen verantwoordelijkheid om na te gaan of veranderingen in je gezondheid invloed hebben op je verkeersveiligheid. Twijfel je daarover, overleg dan met je behandelend arts of vraag een medische keuring aan bij CBR. Als het rijbewijs van een 75-plusser verloopt, dan is een medische keuring verplicht voor de persoon een nieuw rijbewijs kan aanvragen.

Mijn dierbare is niet verkeersveilig

Het komt regelmatig voor dat mensen twijfelen over de verkeersveiligheid van een dierbare. Wanneer diegene nog niet ouder is als 75 jaar en (nog) geen (vastgestelde) gezondheidsproblemen heeft, of die zelf erkent, zit je als familielid of vriend een beetje met je handen in je haar. Wat moet je doen? 

Ten eerste is het belangrijk om hierover het gesprek aan te gaan. Vertel eerlijk over je twijfels, geef duidelijke en recente voorbeelden en uit je zorgen over zijn/haar veiligheid. Dit gesprek kun je ook aangaan samen met een huisarts. Een goed resultaat zou zijn dat degene over wie je je zorgen maakt een nieuwe gezondheidsverklaring indient bij de CBR, zodat zij zijn/haar rijgeschiktheid beoordeeld. 

Wil je dierbare geen nieuwe gezondheidsverklaring indienen, dan kun je een brief schrijven naar het CBR waarin je je zorgen uit. Er moet dan wel een verklaring van de huisarts of andere onafhankelijke derde (zoals een maatschappelijk werker of casemanager) bijgesloten zijn. Dit kan niet anoniem. Je naam zal niet actief worden gecommuniceerd, maar jouw dierbare mag zijn eigen dossier opvragen bij het CBR en hierin wordt wel vernoemd wie zich zorgen maakt. 

Meer weten?

Meer lezen over hoe je zo’n brief opstelt en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn? Ga naar de website van het CBR (www.cbr.nl), vind in het menu het kopje ‘rijbewijs houden’, hieronder vind je het kopje ‘Hoe kan ik rijden met...’, onderaan vind je het artikel ‘Ik heb zorgen over de rijgeschiktheid van iemand anders’.