Carbid schieten in gemeente Heerenveen

HEERENVEEN - Ook dit jaar wordt het oude jaar weggeknald door tientallen carbidschieters in de gemeente. Net zoals voorgaande jaren wil de gemeente ervoor zorgen dat dit zo veilig mogelijk gebeurt, zodat er geen mensen (afstekers of toeschouwers) gewond raken. 

Allereerst even over deze traditie, want wanneer is die eigenlijk ontstaan? Hoe de traditie precies is ontstaan is niet goed bekend, maar mogelijk is het terug te voeren tot de Germaanse joelfeesten. Wat we wel weten is dat het rond de negentiende eeuw gebruikelijk werd om met bijzondere gebeurtenissen veel geluid te maken en hierbij werden regelmatig luide knallen gebruikt. Eerst gebruikte men hiervoor (vooral in de steden) kleine kanonnetjes, maar deze zijn in de loop van de negentiende eeuw verboden. 

Op het platteland wilde men echter niet zomaar stoppen met dit ‘losschieten’, het lossen van schoten bij de ondertrouw. Waarschijnlijk is hieruit het carbidschieten ontstaan. Carbid kwam aan het einde van de negentiende eeuw beschikbaar en werd onder andere gebruikt door dorpssmeden om mee te lassen. Tegen die tijd is men ook melkbussen gaan gebruiken, ruim voorhanden op het platteland.

Niet alleen in Friesland wordt er carbid geschoten. Ook in delen van Groningen, Drenthe en Overijssel is het een jaarlijkse traditie rond oud en nieuw. Carbidschieten staat zelfs op de Nederlandse inventaris immaterieel erfgoed. In Kampen hebben ze geprobeerd de traditie ook te laten opnemen in de UNESCO lijst voor immaterieel erfgoed, maar dit is (nog) niet gelukt.

Regels

De gemeente Heerenveen heeft een aantal regels opgesteld rond het schieten van carbid. Allereerst dat mensen die carbid willen schieten zich voor 15 december hebben moeten melden bij de gemeente en dat zij toestemming hebben gegeven. Op 31 december mag er vanaf 10.00 uur geschoten worden, tot 1 januari om 2.00 uur. Carbidschieters moeten minstens zestien jaar oud zijn. Op plekken waar carbid wordt geschoten mogen geen tenten, statafels of zitplaatsen zijn, er mag geen versterkte muziek aanstaan, het verstrekken of gebruiken van alcohol mag niet waar carbid geschoten wordt en ook etenswaar en vuurstapels worden niet toegestaan. Verder moet de minimale afstand tot woningen of bebouwing vijftig meter zijn.
Verder zijn er eisen voor het materiaal waarmee geschoten wordt. De inhoud van de (melk)bus mag maximaal zestig liter zijn en het voorwerp waarin het carbidgas wordt gevormd, moet worden afgesloten met zacht materiaal (zoals een voetbal of plastic zak). Het carbidgas moet op veilige wijze worden ontstoken (niet directe ontsteking met een aansteker) en er mag niet geschoten worden in de richting van personen, dieren of nabijgelegen gebouwen. Degene die carbid schiet moet uitdrukkelijk toestemming hebben van de rechthebbende op het terrein waar geschoten wordt en tenslotte dient rommel opgeruimd te worden.

De locaties waar dit jaar carbid wordt geschoten zijn nog niet bekend. Zodra deze bekend zijn, vind je ze op de website van gemeente Heerenveen. 

Tips voor een veilige dag

De organisatie Wie is de Bock (Bock staat voor Bewust Oplettende Carbid-Knaller) geeft handige tips over veilig carbidschieten op hun website www.wieisdebock.nl. Wie is de Bock is een initiatief van Martini Ziekenhuis Groningen, Brandweer Drenthe en Stichting Carbidschieten Drenthe.