Liva Hoekstra is dit jaar de Voorleeskampioen van Smallingerland

DRACHTEN - Elk jaar strijden kinderen uit groep zeven en acht van basisscholen in Smallingerland om de titel ‘voorleeskampioen’. De kinderen die schoolkampioen worden, mogen meedoen aan de gemeentelijke kampioenschappen, die georganiseerd worden door de bibliotheek. Dit jaar is Liva Hoekstra, leerling van GBS de Parel, de voorleeskampioen van Smallingerland. Daarna mocht ze meedoen aan de provinciale finale in Gorredijk, helaas is ze niet doorgegaan naar de landelijke finale.

Liva is niet zomaar als kampioen van de gemeente Smallingerland uitgekozen. Er gingen eerst een aantal andere finales aan vooraf. Ze moest voorlezen aan haar groep, ging toen naar de schoolfinale van GBS de Parel en deed daarna mee aan de halve finale en de finale in de bibliotheek. “Ik vond het best spannend om voor te lezen, vooral voor mijn klasgenootjes omdat ik die ken,” geeft Liva toe. Toch vindt ze voorlezen wel heel leuk: “Ik hou heel erg van lezen en dus ook van voorlezen. Ik vind het leuk om andere kinderen te vertellen over leuke boeken.” Op school en in de bibliotheek las Liva het boek ‘Lampje’ van Annet Schaap voor: “Dat gaat over een meisje dat haar moeder heeft verloren,” vertelt ze. “Ze woont samen met haar vader in een vuurtoren en als de lucifers op zijn tijdens een storm gaat er van alles mis.” Liva kreeg complimenten van de jury omdat ze zo duidelijk voorlas en het publiek meenam in het verhaal. Ze had zo vaak geoefend dat ze het stukje bijna uit haar hoofd kende en daarom kon ze vaak het publiek inkijken: “Dat vonden ze heel knap.” 

Voor de provinciefinale moest Liva een nieuw boek uitzoeken, best een klus: “Ik ben samen met mama naar de boekwinkel gegaan maar kon niet eentje kiezen om voor te lezen. Juf gaf mij de tip om het boek ‘Films die nergens draaien’ voor te lezen. Die had ze ook aan onze klas voorgelezen en ik mocht het boek lenen.” Het boek, geschreven door Yorick Goldewijk, gaat ook over een meisje dat haar moeder verloren heeft: “Maar het is ook heel spannend. Ze ontdekt namelijk een oude bioscoop en daar kan ze door de tijd reizen,” vertelt Liva. Ze koos een spannend stukje uit om voor te lezen: “Dat is als ze voor de eerste keer door het doek stapt en terug de tijd in gaat.” 

De provinciefinale

In de provinciale finale in Gorredijk heeft Liva heel goed voorgelezen, maar mocht ze uiteindelijk niet naar de landelijke finale: `Ik vond het leuk om mee te doen en het ging ook heel goed. Het is wel jammer dat ik niet door ben naar de landelijke finale want ik zou het heel leuk vinden om daar nog een keer te mogen voorlezen.” Fedde Ebbing van cbs de Stapstien uit Kollumersweach heeft de provinciale finale gewonnen en mag op 22 mei Friesland vertegenwoordigen in de landelijke finale in Utrecht. 

Waarom een voorleeswedstrijd?

De Nationale Voorleeswedstrijd is een landelijke campagne om lezen in groep zeven en acht te stimuleren. Over het algemeen ervaren kinderen vanaf groep zes een dip in het leesplezier. In vakliteratuur wordt dit ook weleens de groep-6-crisis genoemd. Het wordt vaak veroorzaakt doordat lezen na groep zes steeds meer onderdeel wordt van het leerproces. Lezen omdat het leuk is gebeurt veel minder.

“De Nationale Voorleeswedstrijd wordt ook wel de spannendste leesbevorderingscampagne genoemd,” vertelt Berber van der Woude, leesconsulent bij Bibliotheek Drachten. “Het wedstrijdelement is erg motiverend voor kinderen van deze leeftijd. Het is een spannende manier om het leesplezier weer wat te verhogen.” Ze herkent dat kinderen in groep zeven en acht op de basisschool lezen vaak minder leuk vinden: “De nadruk ligt meer op het technisch lezen. Ze moeten sneller en beter leren lezen en dit wordt ook getoetst. Vanaf groep zes wordt er vaak minder gelezen puur omdat het leuk is.” Bovendien groeien kinderen op in een wereld vol afleiding, ziet Berber: “Kinderen pakken sneller een tablet of telefoon. Hun ouders trouwens ook... Dat is meteen al een goede tip: als je wilt dat je kinderen meer gaan lezen, kun je als ouder of verzorger ook het goede voorbeeld geven! Pak zelf ook eens een boek of tijdschrift erbij en blijf vooral ook voorlezen!”

Berber merkt dat ouders van de wat oudere kinderen minder gaan voorlezen: “Veel ouders denken dat als hun kind zelf kan lezen, dat zij dan niet meer hoeven voor te lezen. Voorlezen is juist heel goed voor alle leeftijden en het heeft veel voordelen.” De leesconsulent noemt er een paar op: “Ten eerste vergroot je de woordenschat/ taalontwikkeling, want je komt in boeken andere woorden tegen dan die je in het dagelijks leven gebruikt. Ten tweede ontwikkel je het fantaserend vermogen, de concentratie en de creativiteit van je kinderen.” Het allerbelangrijkste gevolg van voorlezen is, volgens Berber, echter niet het ontwikkelen van bepaalde vaardigheden: “Het mooist is dat je een momentje creëert waarop je je onverdeelde aandacht geeft aan je kind. Een moment voor jullie samen, zonder de afleiding van mobieltjes of tv. Bovendien kan een boek je de kans geven om bepaalde onderwerpen te bespreken, waar je anders niet zo makkelijk over praat. Een verhaal kan het gesprek op gang helpen en geeft de ruimte aan je kind om vragen te stellen.” 

Voorlezen op school 

Om die redenen is het belangrijk dat leerkrachten ook in de bovenbouw blijven voorlezen. In Smallingerland gebeurt dat al vaak, weet Berber: “Als leesconsulent zijn we de verbinding tussen de bibliotheek en de basisscholen. We zijn daar dus ook vaak te vinden om leerkrachten te ondersteunen bij de leesbevordering (lezen en voorlezen). We geven bijvoorbeeld boekentips, geven ideeën over wat ze kunnen doen met boeken of helpen kinderen om het perfecte boek te vinden.” In de meeste scholen in Smallingerland wordt er al twintig minuten per dag voorgelezen en krijgen de leerlingen ook twintig minuten de tijd om zelf te lezen: “Dan moet je natuurlijk wel een boek hebben dat goed bij je past. Gelukkig is het aanbod kinderboeken momenteel echt enorm. Voor elk kind is er een geschikt boek te vinden, ook al denkt hij of zij misschien dat alle boeken ‘saai’ zijn.

Lezen is niet saai

Dat lezen niet saai is, bewijzen Liva en de andere finalisten maar weer tijdens de provinciale finale in Gorredijk. Stuk voor stuk hebben ze een boek uitgekozen waar hun hart sneller van gaat kloppen. “Lezen is leuk omdat je helemaal het verhaal ingetrokken wordt en een spannend avontuur meemaakt. Ik word er ook rustig van, bijvoorbeeld als ik boos ben.”

Tips

Wil je net als Liva goed worden in voorlezen, of wil je als ouder of verzorger je kind weer wat meer voorlezen? Dan hebben Berber en Liva nog wat tips. Berber: “Gebruik geen gekke stemmetjes, maar speel wel met je stem. Spreek bijvoorbeeld wat luider als iemand boos is, of versnel of vertraag je stem als het spannend wordt.” Liva is het daarmee eens: “Ik krijg echt de kriebels als iemand gekke stemmetjes gebruikt. Probeer wel duidelijk voor te lezen en zo min mogelijk te stotteren. Het kan dan helpen om het stukje al eens te hebben gelezen. Het is ook belangrijk om af en toe oogcontact te maken met de luisteraars, zo betrek je ze bij het verhaal.”

De Nationale Voorleeswedstrijd: De spannendste leesbevorderingscampagne