Muziektherapie helpt studenten met depressieve klachten

LEEUWARDEN - Muziek heeft de kracht om ons te ontroeren, ons humeur te beïnvloeden en om ons te verbinden met anderen. Dat weet promovenda Sonja Aalbers, docent en onderzoeker bij NHL Stenden Hogeschool als geen ander. Sonja ontwikkelde een improvisatorische muziektherapie voor jongvolwassenen met depressieve klachten om hen te helpen hun emoties beter te reguleren. “Met muziektherapie raak je een gevoelige snaar én dat brengt je juist dichter bij je gevoel.” 

Jongvolwassen studenten vormen een belangrijke risicogroep om een depressie te ontwikkelen. Veel studenten hebben last van depressieve symptomen en angst. Emotieregulatie speelt een belangrijke rol in het ontstaan van depressie. Sonja: “Ik zie en weet dat veel jongvolwassenen worstelen met emoties als angst en somberheid. Ze hebben vaak moeite om echt te voelen en stoppen emoties liever weg. Soms vinden zij het lastig om over gevoelens te praten. Of ze denken dat anderen problemen hebben die veel erger zijn dan die van hen. Deze afkeurende gedachten en het wegstoppen zorgen voor een ongezonde manier van het reguleren van emoties, terwijl het juist zo kan opluchten als je die toelaat.”   

Minder depressieve klachten 

Aalbers ontwikkelde daarom zelf de improvisatorische muziektherapie om emotieregulatie te verbeteren bij jongvolwassenen met depressieve klachten: Emotion-regulating Improvisational Music Therapy (EIMT). “Hierbij maak je als therapeut gebruik van de synchronisatietechniek waarbij de therapeut op een muziekinstrument meespeelt en het spel afstemt op het muziekspel van de deelnemer. Het samen improviseren wordt afgewisseld met praten over ervaringen. We hebben het programma getest op elf hbo-studenten met depressieve klachten. De meeste studenten hadden na EIMT minder depressieve klachten en alle studenten konden beter met hun emoties omgaan. Sommigen gaven ook aan positiever te zijn over de toekomst en geen gedachten meer over de dood te hebben.”  

Patronen doorbreken 

“Tijdens een sessie muziektherapie kun je luisteren, spelen, zingen en zelfs dansen. Er wordt gewerkt met drie instrumenten, de djembé, marimba en cello, die heb ik ook in mijn onderzoek gebruikt.” vertelt Sonja. Trommelen op een djembé of strijken op een cello kan ervoor zorgen dat we weer in verbinding komen met onze emoties. Ook als je geen Mozart of Bach bent. “Het kan juist helpen als je geen instrument bespeelt omdat je juist in die vrije expressie verbinding kunt vinden met jezelf en je emoties. Als therapeut is het vooral belangrijk om continu af te stemmen op de ander en signalen op te vangen. Als studenten binnenkomen kun je al gauw verschillende emoties opmerken. De een vindt het heel spannend, de ander pakt direct een instrument en begint te spelen. Als iemand meteen roept ‘ik durf niet’ of een paar strijken op de cello speelt en dan zegt ‘dit klinkt niet mooi’, dan geeft je dat als therapeut inzicht in iemands gedachten en onzekerheden. Vanuit die kennis kan ik de student prikkelen om patronen te doorbreken. Ze aan te moedigen om van zich te laten horen en proberen te voelen.”  

Promotie Sonja Aalbers

Op vrijdag 1 oktober 2021, om 13.30 uur verdedigt Sonja Aalbers haar proefschrift ‘Beating depressive symptoms: Towards the development of Emotion-regulating improvisational music therapy (EIMT) for young adults’  aan de Open Universiteit in Heerlen. De promotie is live te volgen via ou.nl/live.