Fysiotherapeut Thom Kruyt: ‘Mensen met Long COVID voelen zich vaak onbegrepen’

HEERENVEEN - Long COVID patiënten kampen soms jaren met problemen nadat ze besmet zijn geraakt met het coronavirus. Dagelijkse bezigheden, zoals stofzuigen of de was doen, zijn voor hen zelfs te zwaar. Zo lopen ze op werk en thuis vast als gevolg van een coronabesmetting. Thom Kruyt, fysiotherapeut van TIGRA Heerenveen, werkt met Long COVID patiënten en vertelt over deze ziekte.

Kruyt omschrijft de relatief nieuwe ziekte Long COVID voor zijn werk als fysiotherapeut lastig, maar bovendien leerzaam. “Behandelingen voor andere diagnoses, bijvoorbeeld een beenbreuk, staan al heel lang vast. We staan voor een nieuwe ziekte en moeten zelf beoordelen wat de patiënten nodig hebben en waar we ze mee kunnen helpen”, vertelt Kruyt. De meest voorkomende klachten van Long COVID zijn ernstige vermoeidheid, benauwdheid en concentratieverlies. 

In april 2020 schreef TIGRA Heerenveen een protocol om mensen op de juiste manier op te vangen, wanneer ze uit het ziekenhuis waren ontslagen en toch nog klachten ervaarden. Al snel viel op dat de mensen die bij TIGRA kwamen, niet in het ziekenhuis hadden gelegen. “Die mensen waren thuis heel ziek geworden”, blikt de fysio terug op het moment dat hij voor het eerst mensen met de ziekte behandelde. 

In het voorjaar van 2020, het begin van de pandemie, viel het aantal Long COVID patiënten die bij TIGRA Heerenveen aanklopten nog mee. “Ik heb dat jaar zo’n zes à zeven personen behandeld.” In 2021 kwam het aantal op stoom. Long COVID kreeg meer aandacht in de maatschappij - en in combinatie met de Delta variant van COVID 19, zorgde dat voor een toestroom in het aantal patiënten. 

Varianten

De drie verschillende coronavarianten, de eerste coronagolf, de Delta variant en de Omikron variant, zijn erg verschillend in de mate van de klachten. De eerste coronagolf is volgens Kruyt het zwaarst. “Veel mensen zijn na een jaar nog niet hersteld van hun klachten. De mensen die na de Delta variant Long COVID krijgen, zitten meestal na een jaar op 90% van hun kunnen.” De meest recente variant, de Omikron variant, is nog milder. Met die variant zijn mensen na drie à zes maanden weer goed op niveau. 

Traject

In het behandeltraject vraagt Kruyt eerst aan de patiënten hoe ziek ze zijn geweest en wat voor klachten ze hebben. Kruyt doet dit om de gezondheidssituatie te vergelijken voor- en na de ziekte. 

“Na het mondeling uitspreken van de klachten, gaan we testen uitvoeren. Dit zijn bijvoorbeeld conditietesten en cognitieve testen. Tijdens een cognitieve test wordt getest op de concentratie en het geheugen.” Bij de conditionele testen begint Kruyt met basisoefeningen. Dat zijn lage krachttrainingen van de beenspieren en borstspieren, om zo de conditie naar het oude niveau te tillen.  Vervolgens laat Kruyt de patiënten interval en wederom conditietrainingen uitvoeren. “Bij deze oefeningen wordt er meer gevraagd van de longen en het hart. We eindigen met een duurtraining, daarin moeten de patiënten het conditioneel een langere tijd volhouden.” 

Pacing

TIGRA gebruikt daarbij de behandelmethode die al werd ingezet voor mensen met de vermoeidheidsziekte ME/CV, genaamd pacing. Dit staat voor het volgen van de grenzen van de patiënt. “Ik probeer samen met de patiënt zijn grens te herkennen. Dus onder de grenzen blijven van het lichaam van de patiënt. Dat is erg belangrijk”, legt Kruyt uit.  

Pacing als behandelmethode heeft niks met genezen te maken. Je zorgt ervoor dat spieren niet nog slechter worden dan nodig is. Hiermee genees je de ziekte niet. Bij pacing kijk je naar wat iemand kan. Je hebt dus geen invloed op de ziekte, maar wel op de gevolgen van de ziekte. 

Maar het is nog niet bekend of het ontstaan van die klachten bij beide ziektes hetzelfde verloopt. Het zou volgens wetenschappers kunnen, maar de ziekte is nog te jong om het zeker te weten. 

Volgens Kruyt is de kans groot dat Long COVID genetisch bepaald is. “Er zijn wellicht kenmerken in je DNA die je wat gevoeliger maken voor de ziekte.” Het is overigens niet zo dat er meer mensen met overgewicht Long COVID krijgen. “Het zijn met name relatief gezonde mensen tussen de 20 en 40 jaar die met de ziekte kampen. Die mensen zaten voor de diagnose vaak wel in een stressvolle periode in hun leven. Soms tegen een burn-out aan.” 

‘Ik probeer samen met de patiënt zijn grens te verkennen’

Onbegrepen

Een grote groep mensen met Long COVID voelen zich echter onbegrepen. “Specialistische onderzoeken, van bijvoorbeeld een longarts of cardioloog, wijzen geen grote afwijkingen aan. Daar worden ze weggestuurd en daardoor voelen ze zich niet serieus genomen. Dat leidt tot grote frustraties. Het komt vaak voor dat die mensen in tranen hun verhaal aan mij vertellen.” 

Uit een kleine pilotstudie van onder andere de Oxford universiteit, blijkt dat mensen met Long COVID vermoedelijk longschade hebben opgelopen, die inderdaad niet door de reguliere scans worden opgemerkt. Die beschadiging is een mogelijke verklaring waarom veel mensen na een milde coronabesmetting nog lange tijd een reeks aan klachten hebben. Uit eerdere onderzoeken was wel al gebleken dat Long COVID patiënten baat hebben bij langdurige fysiotherapie.