Start zoektocht Joodse onderduikkinderen

Samen met het publiek starten de Friese media een zoektocht naar 210 Joodse kinderen die in de Tweede Wereldoorlog van Amsterdam naar Fryslân zijn gesmokkeld en zo de oorlog overleefden. De meeste kinderen zijn door jonge vrouwelijke studenten met veerboten over het IJsselmeer naar Lemmer en Stavoren gebracht.

Volgend jaar wordt in Fryslân tijdens de herdenking van 75 jaar vrijheid ruimschoots aandacht besteed aan deze bijzondere oorlogsgeschiedenis. De kinderen, die nu tussen de 77 en 90 jaar zijn, worden uitgenodigd naar Fryslân terug te keren om samen met de Friese bevolking de oorlog te herdenken en de bevrijding te vieren.

Het project 'De terugkeer van de Joodse kinderen' is een initiatief van Stichting De Verhalen in samenwerking met de Leeuwarder Courant, het Friesch Dagblad, Omrop Fryslân en provinciaal archief Tresoar. Een belangrijk onderdeel is dat deze groep kinderen volgend jaar over hun oorlogservaringen komt vertellen op de plekken waar ze ondergedoken hebben gezeten. Andere projectonderdelen zijn een theatervoorstelling, een documentaireserie (NPO2/FryslânDOK) en de foto-expositie Opgedoken in het Friese landschap.

Via deze website is het project op de voet te volgen. De verhalen van de onderduikkinderen vormen de kern van het onderzoeksproject. Heeft u informatie over de Joodse kinderen of de onderduikgezinnen die hen onderdak boden, neem dan contact op via: info@joodsekinderen.nl.

Eén van de opgedoken verhalen is dat van Fred van Vliet, hij werd door de studente Iet van Dijk naar Sneek gesmokkeld, waar hij terecht kwam bij Marten en Helene van Vliet. Dit verhaal verscheen eerder op de site joodsekinderen.nl

Fred van Vliet
Nadat zijn vader in mei 1943 wordt opgepakt, besluit zijn moeder dat haar vijf maanden oude zoontje moet onderduiken. Ze brengt Fred onder bij een vriend en met behulp van het Amsterdamse studentenverzet smokkelt de studente Iet van Dijk hem na een eerste mislukte poging naar Friesland. Daar komt hij terecht bij Marten en Helene van Vliet in Sneek.

Als hij elf jaar oud is, komt hij er achter dat hij Joods is en eigenlijk Alfred Schachner heet. Vader en moeder van Vliet vertellen hem dat zijn biologische ouders Salomon en Rachel zijn omgekomen in het vernietigingskamp Auschwitz. In de jaren erna worstelt hij met zijn Joodse afkomst. Hij krijgt nachtmerries over soldaten die hem achtervolgen. Dat duurt zeker tot zijn vijftigste. Tot die tijd wil hij er ook nauwelijks over praten. Inmiddels is dat anders. Fred van Vliet is nu gastspreker en vertelt zijn verhaal op scholen. 'Het is zo belangrijk dat deze geschiedenis wordt doorverteld. En iedere keer ben ik weer geroerd door de vragen die de kinderen stellen en hun troostende woorden.'

Fred van Vliet vroeg voor zijn ouders Marten en Helene van Vliet de Yad Vashem onderscheiding aan. Die kregen ze postuum uitgereikt op 25 september 2019. 'Ik vraag me wel eens af of ik gedurfd zou hebben wat zij hebben gedaan. Door mij op te nemen, brachten ze hun eigen gezin in gevaar. Ik ben dankbaar voor de liefdevolle wijze waarop ze mij hebben grootgebracht en daarom zal ik altijd de naam van Vliet houden en deze niet veranderen in Schachner.'