Tjitske en haar zoon Jitze.
Tjitske en haar zoon Jitze. Foto: eigen beeld

“Ik wens iedereen een klein stukje Jitze toe”

Persoonlijke verhalen

IJLST - Wanneer Tjitske Hylkema uit IJlst twee kinderen verliest, haar zoon Jente overlijdt in haar buik en zoon Jitze overlijdt op tienjarige leeftijd aan een stofwisselingsziekte, schrijft ze regelmatig haar verdriet van haar af. Eerst doet ze dit voor haarzelf, later deelt ze haar verhaal op sociale media. Vorig jaar stapt Mirjam Louwen-van Bekkum, oprichtster van Stichting Nooit Voorbij, op Tjitske af en vraagt haar of ze haar verhaal wil delen in de vorm van een boek. Dit boek ‘Wij zijn nooit voorbij’ is op 24 september gelanceerd, met daarin een aantal verhalen van ouders een kindje hebben verloren. Ook het verhaal van Tjitske en haar gezin kun je hierin lezen.

Tjitske en haar man hebben twee kindjes verloren. Hun zoontje Jente overlijdt al in de buik en zoon Jitze wordt elf. Hij overlijdt aan een zeldzame stofwisselingsziekte. Hoewel het verlies van hun twee kinderen anders is, is de pijn hetzelfde, legt Tjitske ons uit: “Bij Jente namen we afscheid van een toekomstplaatje. We hadden hem nog bijna niet leren kennen. Bij Jitze namen we juist afscheid van een bestaande situatie. We moesten leren ons leven anders in te delen, want tot dan toe had het veel gedraaid om hem. We moesten leren om zonder hem verder te gaan.”

Het is een onvoorstelbare situatie waar Tjitske en haar gezin in zijn beland. Om het allemaal te verwerken begint Tjitske met schrijven. “Ik heb altijd zelf veel gehad aan schrijven,” vertelt Tjitske ons. “Het helpt mij om mijn gevoelens en gedachten op een rijtje te zetten. Om orde in de chaos te scheppen, zeg maar.” Eerst schrijft Tjitske vooral voor haarzelf, maar nog voor Jitze overlijdt begint ze met het delen van haar verhaal op sociale media: “Ik had zelf ook heel erg veel gehad aan de verhalen van lotgenoten. Dat gunde ik ook andere ouders.” 

Vorig jaar wordt de Friezin benaderd door Stichting Nooit Voorbij. Ze geven een boek uit met ouders die hun kind zijn verloren en vragen of Tjitske hieraan mee wil schrijven. Tjitske twijfelde even, geeft ze toe: “Ik wilde het verhaal van Jente en Jitze vertellen, maar wist niet zeker in wat voor vorm. Gaf ik liever niet zelf een boek uit? Aan de andere kant is het een prachtig initiatief. Je schrijft een boek samen met lotgenoten, krijgt daarbij psychologische hulp en coaching om beter te schrijven. Ik zag het als een mooie kans om ons verhaal te vertellen.”

Het schrijfproces

Het schrijfproces gaat soepel bij Tjitske. Eerst komen de ouders die meewerken aan het boek samen tijdens een schrijfweekend. Daarna gaan ze zelfstandig aan de slag: “Ik had al veel dingen op papier staan. Het lastigste was om te kiezen wat ik wilde delen over hun levens. Omdat in het boek meerdere verhalen worden verteld, heb je maar een beperkte ruimte. Welke details wilde ik wel delen, welke nu nog niet. Dat was soms lastig.” Tjitske is nog steeds van plan om ook haar eigen boek te schrijven, waar wel de ruimte is voor al die details. Schrijven blijft namelijk voor haar een belangrijke manier om om te gaan met haar rouw: “Nog steeds denk ik elke dag aan Jente en Jitze. Ik heb het nodig om af en toe dingen op te schrijven. Anders blijft het maar malen in mijn hoofd.”

Eer doen aan Jitze

“De allerbelangrijkste reden om hierover te schrijven, is omdat ik de herinnering van Jitze levend wil houden. Het voelt als een plicht om zijn verhaal te vertellen. Hij verdient het echt om nooit vergeten te worden.” Jitze had een zeldzame stofwisselingsziekte, waardoor hij tijdens zijn leven steeds weer geconfronteerd werd met dingen die niet lukten: “Maar Jitze liet zich niet beperken. Telkens als iets wegviel, ging hij op zoek naar wat nog wel lukte. Hij liet zijn hoofd niet hangen, maar keek naar de mogelijkheden. Dat gun ik iedereen.” 

Tjitske ziet het boek als een monument voor haar kinderen: “Ik wil iedereen laten weten hoe zij waren, hoe ons leven was. Daarnaast is het ook een tastbare herinnering voor onze eigen kinderen. Onze jongste was zeven toen haar broer overleed. Ze vindt het jammer dat ze de dingen die haar grote zus met Jitze heeft gedaan, nooit met hem kan meemaken. Met dit boek wil ik hun ook laten zien hoe wij die tijd hebben beleefd en wie hun broer was.”

Zoek naar wat wel kan

Op 24 september, de dag van Nooit Voorbij, wordt het boek gelanceerd. Tjitske hoopt dat het boek voor lotgenoten een beetje troost kan bieden, zodat zij weten dat ze niet alleen zijn. Voor ouders die geen kindje hebben verloren is het een boek vol nachtmerries, snapt Tjitske: “Tijdens het lezen van de verhalen van de andere ouders denk ik soms ook; wat vreselijk wat hen is overkomen. Terwijl wij dat zelf ook hebben meegemaakt.” 

Ze hoopt dat lezers iets kunnen leren van de kinderen en hun ouders. “Ik wens iedereen een klein stukje Jitze. Zijn manier van leven was zo speciaal. Ik hoop echt dat mensen een voorbeeld aan hem nemen. Dat ze het positieve van het leven blijven zien, dat ze blijven kijken naar de mogelijkheden en niet focussen op wat niet (meer) lukt. We hebben altijd tegen elkaar gezegd dat we niet meer dagen aan het leven van Jitze konden toevoegen, maar wel meer leven aan zijn dagen. Op die manier zijn we gaan leven. Elke dag moet er het meest uithalen.”

Het verhaal van Tjitske en haar gezin is te lezen in het boek Wij Zijn Nooit Voorbij deel 2. Dit wordt uitgegeven door Stichting Nooit Voorbij. Het boek kun je bestellen op www.stichtingnooitvoorbij.nl.  

Meer lezen over Tjitske en haar gezin? Volg Tjitske op Instagram: @tjitzske

Afbeelding
Duidelijkheid over beheer oevers langs Friese vaarwegen Natuur 5 uur geleden
Het afkoppelen van de regenpijp.
Week van de Groene Tuin helpt Friezen op weg om tuin te vergroenen Natuur 7 uur geleden
De leden van Agora Club Súd East Fryslân houden van 4 t/m 25 april een online veiling via hun Facebookpagina. De opbrengst is bestemd voor een beleeftafel voor Odensehuis Dirk Baron in Drachten.
Agora Club 14 houdt online veiling voor Odensehuis Dirk Baron Verhalen uit de buurt 10 uur geleden
Afbeelding
ALDI Drachten tijdelijk dicht voor verbouwing Verhalen uit de buurt 13 uur geleden
De zoontjes van Edson en Majelien op plek twee en drie.
Sportschool Idrissi met eerste plek naar huis Sport 17 uur geleden
Afbeelding
Campagne Doortrappen feestelijk van start Gezondheid 27 mrt, 20:00
Afbeelding
FryslânDOK: Prins Dokkum Cultuur 27 mrt, 18:00
Gerrit en Els willen nooit meer weg uit Heerenhage.
Op pad met camper, boot of motor, maar altijd komen Gerrit en Els weer thuis in Heerenhage Wonen 27 mrt, 12:00