Beeld van Anna Maria van Schurman geschonken aan kerk Wiuwert

WIUWERT/ACHLUM - Een beeld van Anna Maria van Schurman, de eerste vrouw in Europa die aan een universiteit mocht studeren, is deze week geschonken aan de kerk van Wiuwert. De intelligente en devota Maria, naar wie in Franeker een middelbare school is vernoemd, woonde er in de laatste periode van haar leven met de Christelijke groepering Labadisten en is aan de noordkant van de kerk begraven. Er zijn ook vermoedens dat ze in de adellijke grafkelder is begraven, waar nu al enkele eeuwen mummies liggen.

De kunstenares Rian Vis van Heemst uit Achlum heeft het beeld gemaakt. Anna Maria was de eerste vrouwelijke student aan een universiteit in Europa, in Utrecht om precies te zijn. De humaniste, theologe, dichteres, schilder en beelhouwster Anna Maria van Schurman (1607-1678) werd in 1636 toegelaten aan de net opgerichte Universiteit Utrecht.

Haar woonhuis was het huidige Martena Museum in Franeker

Als kind woonde ze in het centrum van Franeker, in het statige pand waar nu het Martena Museum in zetelt. Op latere leeftijd keerde ze met de Labadisten terug naar Friesland, naar Walta State in Wiuwert om precies te zijn. De middelbare school in Franeker is naar deze bijzondere vrouw vernoemd en ook in de expositie over de mummiekelder wordt ze vaak genoemd.

Het beeld van Anna Maria van Schurman zoals het in de kerk van Wiuwert staat, met een prachtige bijpassende devote lichtinval. - Foto Johan Vogelzang

Stephan Kurpershoek, één van de twee gidsen die jaarlijks bezoekers ontvangen die de mummies in de adellijke grafkelder graag willen bekijken, heeft het beeld in ontvangst genomen. De gidsen en het kerkbestuur hoefden niet lang na te denken toen Rian met haar voorstel kwam.

“Sa as it ljocht derop falt, it passet hjir gewoan”, zegt Kurpershoek. Ook de kunstenares uit Achlum, jarenlang lid van het Franeker kunstenaarscollectief FACIT, is die mening toegedaan. Het is een gevoel, het heeft zo moeten zijn. 

Ze verkoopt regelmatig haar beelden en schilderijen, maar deze van Anna Maria werd maar niet verkocht. “Iedereen was er altijd ‘weg van’, maar het werd nooit verkocht.” Tot ze vorig jaar met een kleindochter de adellijke grafkelder in Wiuwert bezocht en besefte dat dit de plek is waar het beeld thuishoort.

‘De devotie van het beeld past hier gewoon’

“Ik laat de devotie van Anna Maria zien en dat past hier gewoon, het voelt goed, ze hoort hier gewoon thuis.” Rian schenkt het aan de kerk, ook dat voelt goed. Het devote beeld is nog niet te bekijken, want de grafkelder is vanwege de coronalockdown nog niet geopend. Normaliter is de grafkelder jaarlijks geopend vanaf april tot en met oktober.

Hou de website van de kelder (www.mummiekelder.nl) in de gaten en ook de Facebookpagina, zodra het beeld én de mummies weer te bezichtigen zijn wordt het daarop vermeld.

Close-up van het beeld van Anna Maria van Schurman, met nogmaals de opvallende bijpassende devote lichtinval in de Nicolaaskerk van Wiuwert. - Foto Johan Vogelzang