Digitale kennisbehoefte politie in kaart gebracht door NHL Stenden

De onderzoeksgroep Cybersafety van NHL Stenden Hogeschool heeft de digitale kennisbehoefte bij de politie in kaart gebracht. In opdracht van de politie heeft de onderzoeksgroep vragenlijsten van 402 agenten en rechercheurs over hun digitale kennisniveau verwerkt. Naar aanleiding van de resultaten adviseert de onderzoeksgroep te investeren in een ‘roadmap’ voor een integrale kennisaanpak en toekomstgericht opleiden van politiemensen. Ook Performance Support by Design, een concept dat toegang tot kennis beter organiseert, wordt als kans gezien.

Cybercrime en criminaliteit met een digitale component komen vandaag de dag zo veel voor dat de politie het afhandelen hiervan niet meer aan alleen cyberspecialisten kan overlaten. Gedigitaliseerde criminaliteit stijgt en ontwikkelt zich in snel tempo. Veel politiemensen hebben er bijna dagelijks mee te maken. De kennis van digitale componenten in politiewerk die je daarover vandaag opdoet, is morgen weer verouderd.

“Om de verbinding met de gedigitaliseerde samenleving te houden en te versterken, zullen we dus continu ons kennisniveau van digitalisering moeten bijspijkeren,” aldus Thijs van Valkengoed, medeonderzoeker en Liaison Cybercrime & Digitaal Opsporen bij de politie. “Vandaar dat we de Onderzoeksgroep Cybersafety van NHL Stenden hebben gevraagd te onderzoeken waar de behoefte aan kennisontwikkeling het grootst is, waar we nu staan qua kennisniveau en wat er nodig is om dit niveau naar een hoger plan te tillen.”

Kennislacune in kaart gebracht
Om het kennisniveau van politiemensen te toetsen, is het essentieel om te beschikken over een kennisnorm. “Zo’n kennisnorm geeft aan over welke digitale kennis politiemensen moeten beschikken om effectief invulling te geven aan politiewerk in een gedigitaliseerde samenleving”, legt onderzoeker en projectleider Jurjen Jansen van de Onderzoeksgroep Cybersafety uit.

“Die benodigde kennis verschilt per functiegroep. De eerste stap in het onderzoek was dan ook om per functiegroep kennisnormen te ontwikkelen. Eerder onderzoek suggereert dat de politie kampt met een kennistekort als het gaat om digitale aspecten van politiewerk. Welke specifieke kennis ontbreekt en waar in de politieorganisatie het kennistekort zich voordoet, werd tot op heden echter niet onderzocht. Vandaar dat we met dit onderzoek inzicht bieden in deze kennislacune.”

Kennistekort niet leeftijdgebonden
Om in kaart te brengen welke kennis politiemensen in de praktijk hebben, vulden 402 agenten en rechercheurs een vragenlijst in. De uitkomsten laten zien dat verbetering in de breedte en diepte noodzakelijk is. Uit een nadere analyse viel op dat de verschillen niet leeftijdgebonden zijn. Dit betekent dat het kennistekort niet vanzelf wordt opgelost wanneer oudere politiemensen uitstromen en nieuwe, jongere politiemensen instromen.

Wel lijken opleiding en ervaring met cyberzaken positief samen te hangen met het kennisniveau van politiemensen. Jansen: “Ook viel op dat rechercheurs over meer digitale kennis beschikken dan politiemensen uit andere functiegroepen, zoals agenten op straat of politiemedewerkers die aangiften opnemen.”

Aanbeveling: integraal plan voor kennisontwikkeling
Nu met het onderzoek in kaart is gebracht waar het kennistekort zich binnen de politieorganisatie manifesteert, kan de politie gericht aan de slag. “Ik zou willen streven naar een integraal plan voor een duurzame ontwikkeling van het kennisniveau op digitale aspecten voor onze politiemensen in alle onderdelen van onze organisatie”, zegt Van Valkengoed.

Een veelbelovende strategie om het kennisniveau te vergroten is volgens de onderzoekers ‘praktijkleren’; leren door kennis direct toe te passen in de praktijk. Belangrijk is wel om dit te faciliteren. Er moet lesstof beschikbaar komen, begeleiding worden georganiseerd en er moet ruimte zijn om praktijkervaring op te doen en daarop te reflecteren.

Performance support by design
Volgens Van Valkengoed hoeven politiemensen overigens niet alle benodigde kennis altijd paraat te hebben. “Een van de adviezen uit het onderzoek is dat we de toegang tot deze kennis beter organiseren. Je wilt de juiste kennis op het juiste moment bij politiemensen krijgen.” Het concept ‘performance support by design’ biedt daarvoor kansen. Denk bijvoorbeeld aan een computerprogramma dat politiemensen triggert met hulpvragen over digitale componenten zodra ze een digitale term invoeren bij een aangifte.

Online en offline wereld sterk verweven
Ook de ontwikkeling van een ‘roadmap’ met betrekking tot het opleiden van politiemensen, behoort tot de adviezen. Daarbij verdient het de aandacht dat de ontwikkelde kennisnormen tijdelijk van aard zijn. “In die zin zijn de uitkomsten van dit onderzoek een tussenstand. Welke digitale kennis politiewerk vereist, verandert continu. Politiewerk in een gedigitaliseerde samenleving vergt dus dat je kunt meebewegen,” concludeert Jansen.

De vraag die dat oproept is hoe dat ‘meebewegen’ er in de praktijk uit moet zien. “Mede naar aanleiding van dit onderzoek zetten we daar aanvullende stappen in”, belooft Van Valkengoed. “Voor ons is in ieder geval duidelijk dat er geen digitaal politiewerk naast regulier politiewerk is. Alles wat digitaal en online gebeurt, is sterk verweven met het dagelijks werk van politiemensen. Immers, de online en offline wereld vloeien steeds meer in elkaar over.”