Honderd Friese kerken sluiten hun deuren
Algemeen
In de komende tien jaar zullen in Fryslân zo'n honderd kerken moeten sluiten. Alleen al in de gemeente Súdwest-Fryslân gaan voor 2030 minimaal 27 kerken dicht, staat in een enquête onder 129 kerkbesturen in deze gemeente. Volgens de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed is dat 'echt heel veel'. Dit blijkt uit de tweedelige documentaire 'Kerken te koop' van Fryslân DOK, over het afscheid én de toekomst van monumentale kerkgebouwen. Deskundigen verwachten 'een hausse aan
kerksluitingen'. Ze houden er rekening mee dat het er nog meer zullen zijn dan de cijfers nu aangeven.
Fryslân heeft ruim 750 kerken. Door de leegloop, een gevolg van secularisatie, heeft inmiddels een derde deel al een andere functie gekregen. Van de andere 500 kerken zal in korte tijd zo'n 20% de deuren moeten sluiten. Het wordt moeilijk om daarvoor een geschikte nieuwe bestemming te vinden. De Stichting Alde Fryske Tsjerken, die 50 jaar bestaat en nu 52 kerken in haar bezit heeft, kan al die kerken niet overnemen. In het ergste geval wacht sommige gebouwen de sloop. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de
gemeenschap van een dorp of stad, maar ook voor het landschap. De kerken tekenen de skyline van Fryslân, ze zijn bakens in het land en horen zo bij de identiteit van de provincie.
Kerken te koop, deel 1: 'Het afscheid.' In de kerk van het kleine dorpje Wânswert zijn 800 jaar lang Wânswerter families gedoopt, getrouwd en begraven. Na een lang en emotioneel proces neemt de kerkgemeenschap het besluit om de kerk over te dragen aan de Stichting Alde Fryske Tsjerken.
Kerken te koop, deel 2: 'De toekomst.' Welke functie kunnen leegstaande kerkgebouwen krijgen, opdat ze ook behouden blijven voor de toekomst? Fryslân DOK gaat op pad met medewerkers van de Stichting Alde Fryske Tsjerken en het Steunpunt Monumentenzorg Fryslân. In een Leeuwarder kerk zit nu een school en een kinderopvang. De kerk van Dedgum herbergt een B&B. Maar niet voor ál die honderd kerken die nu op de markt komen, zal zo'n bestemming gevonden worden. De vraag is: moet je alles wel willen behouden?
