Van bloemetjes voor de armen naar een marteldood in Rome

Nog steeds stijgt de populariteit van Valentijnsdag in Nederland. Hoewel sommigen het maar een commercieel feestje vinden zijn er steeds meer mensen die op 14 februari toch even langs de bloemist, juwelier of chocolaterie gaan. De dag voelt misschien als een nieuwe feestdag, maar wordt al honderden jaren gevierd.

In 496 na Christus riep de paus Gelasius I 14 februari uit tot de dag van de Heilige Valentijn. Net als de bekende Sint Nicolaas (Sinterklaas) en Sint Martinus van Tours (Sint Maarten) was Sint Valentinus een bisschop. Hij was de bisschop van Terni in Italië en stond bekend om zijn betrekkenheid bij de armen, ouderen en kwetsbaren in de maatschappij. Geregeld ging hij bij ze langs en nam dan altijd een bloemetje mee. Volgens de verhalen was hij een goede tuinman en werkte hij vol overgave in de tuin van het klooster. Van heinde en verre kwamen mensen naar zijn tuin om deze te bewonderen. Aan jonge, bezoekende, koppels schonk de bisschop zijn mooiste bloemen als symbool van trouw en genegenheid.

Over het jaartal waarin Sint Valentinus is gestorven is nogal wat twijfel, maar over de dag is iedereen het eens. Op 14 februari, of het nou in 270 of de jaren erom heen was, stierf hij een gruwelijke marteldood in Rome. Zijn graf werd na zijn dood vaak bezocht, vooral door verloofden die zijn zegen over hun toekomstige huwelijk wilden afsmeken. Sint Valentinus wordt vaak afgebeeld met het zwaard waarmee hij onthoofd is.

De reden waarom Sint Valentinus ter dood werd gebracht is niet zeker. Volgens de legende wilde hij zich niet inlaten tot het geloof van de Romeinen. De Romeinse keizer verbood het jonge jongens te trouwen zodat zij betere soldaten zouden zijn. De Sint zou dit verbod hebben geweigerd en in het geheim veel jongens toch hebben getrouwd. Toen het Romeinse reis hier achter kwam liet hij Sint Valentinus arresteren en hij moest zich verplicht laten bekeren tot het Romeinse geloof. Natuurlijk weigerde hij en probeerde hij zelfs de Romeinse keizer zelf te bekeren tot het Christendom. Dat werd hem niet in dank afgenomen en het gevolg was een marteldood.