Hoe Klaas Snijder (91) het heft in eigen handen nam

Sneeker Klaas Snijder schrijft boeken in dichtvorm over zijn leven. En dat op zijn 91ste. Hij mailde ons zelf met de vraag of hij zijn ongewone levensverhaal in Rondom uit de doeken mocht doen. Het werd een bijzonder gesprek. Over zijn moeder van wie hij direct bij de geboorte gescheiden werd, zijn Indië -tijd en wat hij ’s nachts uitspookt terwijl de rest van Nederland ligt de slapen.

De koffie staat al te pruttelen en de gevulde koek ligt al op een schoteltje klaar als we op afgesproken tijd aanschuiven. Vanaf de hoek excuseert meneer Snijder zich voor het feit dat hij blijft zitten. “Met mijn 91 jaar op de teller ben ik wat moeilijk ter been, maar het koppie is gelukkig nog goed.” Naast hem op de bank liggen zijn boekjes, vijf in totaal, en wat korte verhaaltjes die hij speciaal heeft uitgeprint.

Uit verveling

Enthousiast begint hij zijn verhaal. Maar waar te beginnen als je er al ruim 91 jaar op hebt zitten? Dus gaan we via zijn Indië-tijd, naar het heden, het verleden en komen we via allerlei zijafslagen terecht bij waar zijn schrijfavontuur begon.

Acht jaar geleden moedigde zijn oomzegger hem aan een laptop te kopen. “Hij zei: je bent nieuwsgierig van aard, dit is wat voor jou. En hij beloofde me te helpen de techniek onder de knie te krijgen en een Facebook-pagina te maken.” Het resultaat mag er zijn: Klaas Snijder heeft inmiddels 5 boekjes op zijn naam. “Ik verveel me al gauw en heb graag wat om handen. Na een onverwachts oproepje en verzoek van zijn legermaat van toen, probeerde ik op papier een beeld te schetsen hoe dat destijds ging van burgerkloffie naar legergroen.”

Dat rakelde zo veel op dat zijn verhalen uiteindelijk in boekvorm gebundeld werden. Alle verhalen zijn autobiografisch en geschreven in dichtvorm. “Dat dichten gaat automatisch, anders gaat het niet”, legt hij uit. Het meeste schrijfwerk gebeurt bovendien ’s nachts. “Dan ik krijg ik de ideeën. Terwijl mijn vrouw slaapt, kruip ik achter de computer. Zo zijn eigenlijk al deze boekjes ontstaan. Voor mij is het vooral tijdverdrijf, maar een ander ziet meer in mij dan ik zelf. Dat is eigenlijk altijd al zo geweest.” In Indië werd hij als militair uit de kazerne gepikt om op kantoor te werken, en ook op de Condensfabriek in Leeuwarden zagen ze potentie waardoor hij, na talloze studie-uren afgezonderd in de badkamer te hebben doorgebracht, uiteindelijk de technische man werd op het bedrijfsbureau.

Verbannen moeder

Hij zegt het met trots en een twinkeling in zijn ogen. En terecht. Als je zoals Meneer Snijder geboren bent om op de mestvaalt of in de gierput terecht te komen, is alles winst. Want geboren in een koeienstal op de Blesdijker heideveld werd hij direct van zijn biologische moeder gescheiden. “Want toen een kind krijgen zonder man daar sprak een ieder schande van.” In overleg met de dominee werd zijn moeder verbannen uit de omgeving en verzocht nooit weer terug te komen. Een ouder echtpaar (Klaas 69 en Rensje 73) nam Klaas vervolgens aan als hun kind. “Ik zie mijzelf zo weer als klein jongetje op het land met smerige toet en een schoffel in de hand. Het normaal spelen met vriendjes was er toen niet bij, werken, werken, altijd aan hun zij”.

Toen in 1942 ook zijn ‘moe’ overleed ontdekte hij niet alleen, dat zij al die tijd eigenlijk zijn grootouders waren geweest. Op het kerkhof werd hij, zonder enige waarschuwing vooraf, aan zijn biologische moeder voorgesteld. “Op die begraafplaats nog geheel ontdaan, kwam er een wildvreemde dame voor mij staan. Een tante nam me bij de hand en zei deze vrouw is nu je moeder. Op een onbewaakt ogenblik ben ik er tussen uit gegaan en heb ik een tijd rondgezworven om na een dag of wat weer bij mijn tante aan te kloppen. Ik moest met mijn biologische moeder mee. Maar ze is eigenlijk altijd een wildvreemde vrouw voor me gebleven. Ik was blij dat ik opgeroepen werd voor militaire dienst en weg kon.”

Acceptatie

Maar hoe moeizaam de relatie tussen moeder en zoon ook was, hij heeft ook begrip en bewondering voor zijn moeder. Terugkijkend beseft hij terdege hoe moeilijk ook zij het gehad moet hebben. Per ongeluk zwanger geraakt van een rijke boer waarvoor ze werkte en dan op 21-jarige leeftijd te worden uitgestoten door de maatschappij, dat is niet niks. “Dat kun je je tegenwoordig toch niet meer voorstellen?”

En hoe moeilijk en ingewikkeld zijn leven op momenten ook geweest is, omkijken in wrok doet hij niet. “Eigenlijk kijk ik nooit terug. Wat geweest is, is geweest. Je leert ervan en je gaat door. Dat is met alles in mijn leven zo geweest. Of het nou was dat ik mijn vader nooit gekend heb, direct gescheiden ben van mijn moeder of het feit dat mijn vrouw een paar jaar geleden een beroerte heeft gehad. Het is gewoon een kwestie van acceptatie. Nu ook met Corona. Het is zo. Het is vervelend, maar maak er desondanks wat van. Want daar is het leven toch veel te mooi voor?”

Win een boek!

Vijf boekjes heeft Klaas Snijder inmiddels op zijn naam staan. Allen autobiografisch en allen in dichtvorm. De Laatste lichting (over zijn diensttijd in Indië), Hoe het leven veranderd door een beroerte (zijn vrouw werd er door getroffen), Autobiografie van een bastaard, Spiegel van mijn leven en Onderweegs. Wij mogen van al deze boekjes een exemplaar weggeven. Heeft u interesse? Stuurt u dan een mail naar linda@rondomvandaag.nl met een duidelijke motivatie waarom u welk boekje wilt ontvangen.