Fryske Kolumn: ‘In moaie takomst foar de natuer fan Fryslân’

Der sit in moaie takomst oan te kommen foar Fryslân, foar de natuer, foar de minsken, foar alles wat groeit en bloeit. Ik haw it boek ‘Wetterlân, lân fan takomst’ fan Eddy Wymenga en Ysbrand Galama trochlêzen en it kin gelokkich mei de natuer yn ús provinsje dochs noch goed komme.

De deade griene flakke greide (Google mar ris op Silent Spring) soe samar ris feroare wurde kinne yn in libjend lân, fol fan lyts en grut libben as kleurryk fleurich sûn gehiel. Dat lân kin dan neffens Eddy en Ysbrand dochs noch rendabel wêze foar de boer dy’t der eigner fan is. Ik bin bliid mei it boek en mei de ûntjouwings op dat mêd sa as ek mei de Fryske plannen foar it Veenweide-gebiet it gefal is.

Fuort mei de deade griene flaktes
My persoanlik griist it oan: dy deade griene Fryske flaktes fan hjoeddedei dêrst hast gjin fûgel mear hearst as sjochst. En wêr losrinnende kij ek hast net mear te finen binne omt it gers sa oergriislik wichtich wurden is as fretten foar de kij dat der gjin gerssprietsje mear fertrape wurde mei en der ek gjin kowestront mear op falle mei. It gers is produksje, eiwit foar de molkeproduksje fan de ko want dêr moat safolle mooglik molke en fleis mei produseard wurde.

‘Hoe de koeien verdwenen rond Jorwert’
‘Hoe de koeien verdwenen rond Jorwert’ liket my noch wolris in moaie titel foar in boek, mar ik haw noch net genôch ferstân fan it ûnderwurp om der ynhâldlik goed oer skriuwen te kinnen. Ik bin foaral in bûtensteander mei in miening, mei in gefoel.

Boeren, boargers, buitenlui en natuerminsken kinne tegearre oparbeidzje, want it giet net om de skuldfraach, it giet om de oplossingsmooglikheden. Dy wurde yn it boek ek beneamd. It boek is in wiere ynspiraasjeboarne dêr’t oplossingen yn oandroegen wurde. Mei in pear oanpassingen yn it lân is der al in soad goeds te dwaan.

‘Foarút nei hoe’t it froeger wie’
Ik fiel dat it oars moat mei it Fryske lânskip, Ysbrand Galama wit as boer en natuerminske dat it sa is en kin dat ek goed ûnderbouwe en ferwurdzje. It lânskip fan hûndert jier lyn wie neffens him it meast ideaal. Doe hiene muontsen en boeren it Fryske lân mei diken en wynmûnen droech genôch makke om te bewurkjen en wiene de fûgels en oare bisten der ek wiis mei, koe alles tegearre libje.

Mei hjoeddeistige techniken kin it lânskip dêr wer nei ta, op moderne wize. De goedbedoelde effisjint-slaggen yn wetterbehear en lânbehear binne dizze en foarige ieuw tefier trochslein. It is gelokkich noch net te let, mar dat der wat feroarje moat is dúdlik.