Zitten is het nieuwe roken, echt waar!

HEERENVEEN - Zitten is het nieuwe roken, klinkt het soms wel eens in kantoortuinen. Hoewel het natuurlijk grappig bedoeld is, slaat deze opmerking wel de spijker op z’n kop. Nederlanders zitten namelijk steeds meer en zijn steeds minder actief aan het bewegen. De effecten daarvan zijn schrikbarend! Gelukkig wordt er vanuit de overheid en vanuit bedrijven zelf steeds meer gedaan om werknemers in beweging te krijgen.

Het probleem

Het Kenniscentrum Sport verzamelde in 2019 nog informatie over het zitgedrag van de gemiddelde Nederlanders en de cijfers liegen er niet op. Zo kwam het RIVM erachter dat een volwassene in Nederland doordeweeks bijna tien uur zit en in het weekend als snel meer dan acht uur. Ook kinderen en ouderen zitten elke dag sowieso meer dan vijf uur op een stoel, bank of op bed. Het RIVM deed in samenwerking met VeiligheidNL en CBS in 2017 nog een aanvullend onderzoek, waaruit onder andere blijkt dat mannen gemiddeld meer zitten dan vrouwen, dat studenten en scholieren gemiddelde het meeste zitten en huismannen en -vrouwen gemiddeld het minste. Met al die zittende Nederlanders is het ook niet gek dat wij kampioen zijn in zitten! Dat blijkt uit Special Eurobarometer 472. Hierin staat dat maar liefst 32% van de Nederlanders langer dan 8.5 uur zitten, veel meer dan andere Europese landen. Nummer twee is overigens Denemarken, waar 23% van de inwoners langer dan 8,5 uur op een stoel zitten, al een enorm groot verschil.

Gemiddeld zitten Nederlanders zo’n 10 uur per week. - Unsplash.com

Het effect

Langdurig stil zitten heeft een enorm effect op je fysieke gezondheid. Als we zitten neemt onze bloedcirculatie af, vertraagt de stofwisseling en neemt de druk op spieren toe. Dat heeft een aantal effecten op korte termijn die we allemaal wel kennen; rug- of nekpijn, hoofdpijn, vermoeidheid. Wees je ervan bewust dat deze klachten niet ‘horen’ bij het werk dat je doet, maar tekenen zijn van je lichaam dat je iets doet wat niet goed is voor je. Op lange termijn kunnen deze klachten zich ontwikkelen tot grotere problemen. Omdat de bloedcirculatie afneemt, kan er op latere leeftijd bijvoorbeeld hart- en vaatziekten ontstaan. Uit onderzoek blijkt zelfs dat mensen die meer dan acht uur op een dag zitten 15% meer kans hebben om vroeg te overlijden, dan mensen die per dag maar vier uur zitten.

De oplossing

Eigenlijk is de oplossing voor langdurig zitten heel simpel; vaker in beweging komen. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn. Neem bijvoorbeeld vaker de trap in plaats van de lift, ga samen met je collega’s tijdens de lunch even wandelen of spreek af om staand te vergaderen en te telefoneren. Verplicht jezelf om vaker op te staan door je grote drinkfles in te wisselen voor een klein glas. Hierdoor moet je vaker opstaan om even een nieuw glas water te gaan halen, of trakteer je collega’s wat vaker op koffie of thee. Werk je veel thuis, dan kun je elkaar motiveren door er een wedstrijdje van te maken. Wie zet in één werkweek de meeste stappen of wie loopt de grootste afstand? Motiveer elkaar, want samen bewegen is leuker!

Je werkgever kan je ook helpen om in beweging te blijven, bijvoorbeeld door het aanschaffen van een zit-sta bureau of een loopband. Nog beter is het om te stimuleren dat werknemers lopend of op de fiets naar het werk komen. Veel bedrijven hebben bijvoorbeeld een Fietsplan. Met een Fietsplan kunnen werknemers met belastingvoordeel een fiets leasen (net zoals een auto) of zelf aanschaffen. Dankzij nieuwe ontwikkelingen op de mobiliteitsmarkt wordt de fiets overigens steeds handiger als vervoersmiddel. Lange afstanden kunnen bijvoorbeeld door een speed pedelec of elektrische fiets gemakkelijk overbrugt worden.