Heb jij last van chronische pijn? Reducept kan je helpen
ZakelijkLEEUWARDEN - Wist je dat je hersenen pijn maken? Je lichaam kent geen pijn, alleen gevaarboodschappen. Dus alle pijn in je lichaam is een product van je brein. Met die boodschap probeert Leeuwarder Louis Zantema, psycholoog en oprichter van het Friese bedrijf Reducept, Nederlanders van hun chronische pijn af te helpen. Zijn geheime wapen? Een VR-bril.
Uit onderzoek blijkt dat een op de vijf Nederlanders leeft met chronische pijn. Pijn die vaak geen aanwijsbare oorzaak heeft en meestal met medicijnen bestreden wordt. Die pillen kosten veel geld en werken niet altijd even goed omdat pijn deels veroorzaakt wordt door je eigen onderbewuste gedrag. Die pijn is echter goed te beïnvloeden door je brein te trainen, althans dat is de ervaring van Zantema.
Pijn is beangstigend
Voordat de Leeuwarder samen met Margryt Fennema Reducept opricht, werkt hij op de pijnpoli van het MCL als psycholoog. Hij werkt met chronische pijnpatiënten; mensen die jarenlang pijn hebben en daar emotioneel aan onderdoor gaan. “Als je veel pijn hebt, is dat vaak beangstigend. Mensen ervaren weinig controle. Het is dan fijn een beter beeld te hebben bij hoe pijn werkt, om zo een verklaring te vinden voor pijn waarvan artsen zeggen we kunnen het niet verklaren.”
Veel pijnpatiënten krijgen van artsen te horen dat ze niet weten wat de pijn veroorzaakt. Ze hebben het gevoel te worden afgescheept met een goed bedoeld ‘accepteer het maar’. Slechts minder dan vijf procent van die pijnpatiënten heeft zorgeducatie gehad, terwijl in elke richtlijn staat dat voorlichting over pijn het belangrijkste is. Zantema erkent dat het een kennisintensief traject is om het goed uit te leggen. “De huisarts heeft te weinig tijd, maar ook bij veel fysiotherapiepraktijken en ziekenhuizen wordt er nog te weinig aandacht besteed aan goede zorgeducatie.
Mentale pijnbestrijding
“Ik besefte me dat we het probleem nooit zouden kunnen oplossen met reguliere gezondheidszorg. Ik heb eens berekend dat wanneer alle psychologen in Nederland alle mensen met pijn zouden behandelen, we drie jaar bezig zouden zijn voor we iedereen gezien zouden hebben.” Daarnaast is er ook ander besef. “Ik realiseerde me dat ik mijn werk deed binnen een specialisme, terwijl de zorg die ik lever heel algemeen is. Ik wilde meer mensen kennis laten maken met mentale pijnbestrijding. En niet dat mensen, na tien jaar ellende op een pijnpoli, pas te horen zouden krijgen, dat je door training je hersenen kunt leren de pijn te verminderen.”
Voor Zantema Reducept opricht zijn er al wel online educatieprogramma’s. Maar die zijn te theoretisch. “Het kan ook ingewikkeld zijn om te begrijpen dat pijn ontstaat in het emotionele deel van het brein. Daar wordt het besluit gemaakt of er wel of geen gevaar dreigt. Daar verandert niet veel aan als je iemand alleen maar vertelt dat het zo is.” Iemand vertellen hoe pijn werkt, is het begin. Daarnaast zijn Zantema en Fennema gaan kijken of ze dat pijngevoel ook kunnen beïnvloeden. “Ergens in je brein worden verbindingen gelegd en als besloten wordt dat iets gevaarlijk is, dan maak je pijn aan. Dat is een onbewust besluit van je brein, wij proberen dat onbewuste deel te beïnvloeden.”
Het duo heeft een betaalbaar en toegankelijk programma ontwikkelt waarbij je met behulp van een VR-bril in vijf modules letterlijk door je zenuwstelsel reist. Van de plek waar je de pijn voelt tot waar het ontstaat. “Pijn werkt bij iedereen hetzelfde, dus iedereen kan dit gebruiken. De oefeningen zijn erop gericht dat je minder pijn ervaart omdat je je brein getraind hebt om minder gevaarprikkels door te geven.”
Geen wondermiddel
Begin 2020 wint het bedrijf het prestigieuze World Summit Award van de Verenigde Naties. Zantema is trots, maar erkent ook dat zijn programma geen wondermiddel is. “Er zijn patiënten die nu volledig pijnvrij door het leven gaan, maar dat zijn uitzonderingen. Dat neemt niet weg dat wij een enorm verschil kunnen maken. Het kan een goede basis leggen, waardoor mensen merken dat ze met hun leven weer in opwaartse spiraal komen. En het is ontzettend mooi om daar een stukje aan te kunnen bijdragen.”
