Ervaringsdeskundigen inzetten helpt laaggeletterden

Ervaringsdeskundigen inzetten in bijvoorbeeld bedrijven om laaggeletterden te signaleren en hun verder te helpen, is zeer waardevol. Dit is een van de uitkomsten van het onderzoek dat Stichting Lezen en Schrijven en Bureau Maak & Vermaak vandaag presenteerden.

Tijdens de week van de alfabetisering kwamen samenwerkingspartners en andere betrokkenen bij elkaar op het provinciehuis om te horen wat de beste manier is om ervaringsdeskundigen in te zetten om deze groep mensen te benaderen en ze het zelfvertrouwen te geven hun taalvaardigheid te vergroten. Ervaringsdeskundigen hebben dezelfde achtergrond en kunnen een vertrouwensband opbouwen met mensen die minder goed kunnen lezen, schrijven, rekenen of digitaalvaardig zijn. Hiermee kunnen ze hun helpen om over een drempel heen te stappen.

Vertrouwensband

Melanie Berends, onderzoeker van Bureau Maak & Vermaak: "Uit dit onderzoek blijkt dat een combinatie van professional en ervaringsdeskundigheid werkt. De ervaringsdeskundige deelt graag ervaringen en helpt daarmee om andere mensen in dezelfde situatie te motiveren een taaltraject te volgen. De belangrijkste reden om deze persoon in te zetten bij het signaleren van laaggeletterden is dat de afstand tussen beiden klein is en het daarmee makkelijker is hun te bereiken. Beiden herkennen vaak een gelijk soort (school-)verleden en een gedeeld probleem met taal, rekenen en/of digitale vaardigheden. Hierdoor ontstaat een vertrouwensband waardoor hulp vragen makkelijker is." De professional is de steun voor de ervaringsdeskundige, dit kan een (beleids/bibliotheek)medewerker, een welzijnswerker of een aanjager zijn. De professional zorgt voor de randvoorwaarden, monitort het proces en zorgt voor het vervolg.

Het onderzoek is uitgevoerd op verzoek van de provincie Fryslân. De kloof tussen mensen die meekomen en mensen die achter blijven, wordt steeds groter. Dat betekent dat laaggeletterdheid een serieus maatschappelijk vraagstuk is waar overheden en instanties in Fryslân ook mee te maken hebben. Zo'n 2,5 miljoen volwassenen in Nederland hebben moeite met taalvaardigheid (12.2%). In Fryslân is 13.4% van de bevolking laaggeletterd (Cijfers Partoer 2016).

Voorbeeld

De provincie Fryslân heeft geen wettelijke taak om iets aan laaggeletterdheid te doen. Gedeputeerde Douwe Hoogland: "Op verzoek van de Friese gemeenten en vanuit onze maatschappelijke verantwoordelijkheid proberen we wel aanvullend te zijn op wat zij doen, mee te denken over dit vraagstuk. Dit onderzoek is daar een voorbeeld van."

De resultaten van het onderzoek zijn uitgewerkt in het 'Handboek ervaringsdeskundige en Professional' en een filmpje op YouTube