“Eenvoudige tips kunnen het leven vaak veraangenamen”
GezondheidMaria Koop is één van de gespecialiseerde casemanagers dementie bij Thuiszorg Het Friese Land. “Ik probeer het welzijn en de kwaliteit van leven voor iedereen zo goed mogelijk te waarborgen.”
Het eerste contact tussen een casemanager en iemand met dementie wordt meestal gelegd via de huisarts of het ziekenhuis. “Meestal is er in geval van beginnende dementie nog helemaal geen sprake van zorg aan huis. Samen met een partner kan iemand met dementie zich vaak prima redden.
Intake
Maria maakt na de aanmelding een afspraak om kennis te maken. “De situatie is op elk adres anders. De één is zich bewust van de ziekte, maar dat is niet altijd het geval. Soms hebben mensen bijvoorbeeld het gevoel ‘iedereen is gek, behalve ik’. Dat past bij het ziektebeeld van frontotemporale dementie.”
“De toon in het kennismakingsgesprek is daarom heel belangrijk. Niet iedereen accepteert het als je zegt ‘u heeft dementie’. Het is de kunst goed uit te leggen wie je bent, wat je komt doen en wat je kunt betekenen.”
Welzijn
“Mijn rol verschilt per keer, elke situatie is uniek. Iemand geeft zelf aan wat hij of zij nodig heeft. Hoe eerder ik word ingeschakeld, hoe beter. Je leert iemand kennen en kunt oplossingen aandragen die echt bij iemand passen. We bekijken samen de mogelijkheden, met oog voor ieders welzijn en de kwaliteit van leven. Een vrouw vertelde mij dat haar man met dementie graag de oprit aanharkt. ‘Dat kan ik toch niet steeds van hem vragen’, vond zij. Ja, dat kan dus wel. Hij harkt nu elke dag wel een uur met plezier. Hij maakt zich nuttig en doet er weer toe. Dat voelt goed.”
Groene kool met kip
“De irritaties kunnen overigens hoog oplopen als je samen leeft met iemand die alles vergeet. Ik houd daarom vinger aan de pols, bel regelmatig of ga even langs. Ik bezocht een mevrouw die alleen nog maar groene kool met kip kookte. Dat kwam haar echtgenoot de neus uit. Een maaltijdservice kan een oplossing zijn, maar in dit geval opperde ik om voortaan samen boodschappen te doen. Dat werkte.”
Zaakjes op orde
Maria adviseert over alledaagse én over complexere zaken. Hoe zijn de geldzaken geregeld, is er een levenstestament, is er een euthanasiewens of wat gebeurt er met een huis als iemand niet meer thuis kan wonen. “Het is fijn om deze kwesties te bespreken als iemand nog in staat is heldere besluiten te nemen. Ik leg daarom graag zo snel mogelijk de vraag voor: ‘Wat is uw plan B als thuis wonen niet meer lukt?’ Dat moment komt, dat wil ik bespreekbaar maken.”
Kennis delen
Om iedereen zo goed mogelijk te begeleiden, hecht Maria veel belang aan het uitwisselen van kennis en ervaring. “In zogenoemde talentgroepen wisselen we kennis uit binnen Netwerk Dementie Fryslân, bijvoorbeeld over het gebruik van domotica, innovatieve hulpmiddelen in huis. Zelf verdiep ik me in dementie op jonge leeftijd. Samen met een aantal collega’s heb ik daarvoor een gespecialiseerde opleiding gevolgd.”
Lezingen en gespreksgroepen
Ook organiseert Netwerk Dementie Fryslân regelmatig scholingen, lezingen en partner gespreksgroepen. “Mensen leren daardoor beter met dementie om te gaan. Dat is belangrijk. Helemaal als je bedenkt dat deze ziekte steeds vaker voorkomt.”
