Column Melissa: 23 jaar en een studieschuld van tienduizenden euro’s

Toen ik in 2015 ging studeren, hoorde ik bij de eerste lichting studenten die binnen het nieuwe leenstelsel viel. Dat betekent dat ik geen recht had op studiefinanciering, een gift van de overheid. In plaats daarvan kregen mijn generatiegenoten en ik de mogelijkheid om bij de overheid (DUO) te kunnen lenen.

Sindsdien is er veel veranderd. Inmiddels vinden bijna alle politieke partijen dat er nieuw leven moet worden geblazen in het systeem van de studiefinanciering. Daarnaast hoeven studenten het eerste jaar van hun studie maar half te betalen en is er bedacht dat (ex-)studenten die moesten lenen een studievoucher krijgen. Beide maatregelen om het leed van het mislukte leenstelsel te verzachten. Helaas hebben mijn jaargenoten en ik daar helemaal niets aan. Wij hebben gewoon het volle pond betaald voor het eerste jaar van onze studie en die voucher is niets meer dan een symbolisch sprookje, want je kan hem pas na een aantal jaar gebruiken. Namelijk wanneer je een veel hoger bedrag moet betalen voor een nieuwe studie (instellingscollegegeld).

Dankzij het nieuwe leenstelsel heb ik een studieschuld opgebouwd. Dat had ik liever niet gewild uiteraard, maar in mijn ogen had het niet voorkomen kunnen worden. Een rekenvoorbeeld. In mijn derde jaar liep ik stage bij een Nederlandse omroep in Hilversum. Voor deze fulltime stage kreeg ik een stagevergoeding van 250 euro, wat overigens best veel is voor een stagevergoeding. Daarnaast ontving ik een vast bedrag aan zorgtoeslag en kreeg ik van mijn ouders een klein bedrag om het verschil tussen de zorgtoeslag en de kosten voor mijn zorgverzekering te betalen. Mijn vaste inkomen per maand lag tussen de 350 en 400 euro, alleen al de kale huur van mijn studio in Hilversum was 425 euro per maand. Je hoeft dus geen rekenwonder te zijn om te weten dat de som daar al mis gaat. En dan hebben we het nog niet eens gehad over boodschappen, vaste lasten, contributie van de sportclub, naar huis reizen in het weekend en andere onvoorziene kosten.

In de situatie waarin ik zat, kon ik dus niets anders dan lenen bij DUO. Ik had wellicht andere keuzes kunnen maken in mijn studie, zoals een stage zoeken in Friesland of niet in het buitenland studeren, maar hiervan leerde ik belangrijke levenslessen. Daarnaast heb ik ook wel degelijk keuzes gemaakt om mijn studieschuld zo laag mogelijk te houden, bijvoorbeeld door in de eerste twee jaar thuis te wonen en mijn studie binnen vier jaar af te ronden.

Het maakt mij allemaal pessimistisch. Ik ben 23 jaar en heb een schuld van tienduizenden euro’s. Het duurt nog eeuwen voor ik die schuld kan afbetalen en die zorgen sleep ik ondertussen mee. Is dat waar we onze jongeren mee willen opzadelen?

Melissa Wijnja is journalist bij RondOm Vandaag. In haar columns schrijft ze over dingen die haar opvallen of raken. Ze zet u graag even aan het denken.