Hoe stemt Heerenveen?
HEERENVEEN - 17 maart is het zover, dan mogen alle Nederlanders weer naar de stembus om een nieuw kabinet te kiezen. Welke vorm deze verkiezingen krijgen is nog niet bekend, maar zeker is wel dat we dit jaar anders naar de stembus gaan dan voorheen. Daarnaast is het ook de vraag of de reactie van het huidige kabinet op de coronacrisis invloed gaat hebben op het stemgedrag en de uitslag van de verkiezingen dit jaar. Om dit te onderzoeken duikt RondOm Heerenveen in de cijfers en zocht uit hoe Heerenveen de afgelopen jaren heeft gestemd.
Vier jaar geleden stemden we voor het laatst voor de Tweede Kamer, om precies te zijn op 15 maart 2017. Destijds waren er 12.950.685 stemgerechtigden. 81,57% van deze mensen maakten ook daadwerkelijk gebruik van hun stemrecht, een klein deel hiervan waren blanco (0,15%) of werden later ongeldig verklaard (0,3%). De grote winnaar van deze verkiezingen was de VVD, die 21,29% van de stemmen mocht ontvangen en daarmee 33 zetels. Andere grote winnaars waren de PVV (13,06%), CDA (12,38) en D66 (12,23%).
Als Heerenveen het voor het zeggen had, dan had de Tweede Kamer er echter anders uitgezien. Heerenveen telt 38.983 stemgerechtigde inwoners. De opkomst, het aantal blanco stemmen en het aantal foutieve stemmen in Heerenveen komen erg overeen met het Nederlandse gemiddelde. Wat ook overeen kwam, was de winnaar van de verkiezingen. VVD was namelijk ook in Heerenveen de grootste met 19,69% van de stemmen en ook het populaire CDA scoorde weer hoog. De derde grootste partij in Heerenveen is opvallend genoeg de SP met 11,89% van de stemmen, terwijl zij in de nationale verkiezingen 'slechts' 9,09% van de stemmen wisten te winnen.
Als je kijkt naar het stemgedrag van Heerenveen, vallen een paar dingen op. Voor dit artikel hebben we gekeken naar de laatste 10 verkiezingen, die in 2017, 2012, 2010, 2006, 2003, 2002, 1998, 1994, 1989, en 1986. Ten eerste zien we dat één partij deze afgelopen tien verkiezingen enorm populair was in Heerenveen, tot de laatste verkiezingen, waar zij opeens veel minder scoorden. De echte kenners weten gelijk over welke partij we het hebben. De PvdA. Met uitzondering van 2006, waar het CDA net won, en uiteraard 2017, waar de PvdA opeens drastisch daalde in de peilingen, wonnen zij alle verkiezingen, vaak ook met indrukwekkende cijfers. In 1989 en 1986 kregen zij zelfs bijna de helft van alle stemmen in Heerenveen. Niet geheel bijzonder, want in deze jaren was deze partij sowieso al erg populair. Hoewel zij in Nederland niet de meeste zetels kregen (dat was het CDA), kwamen zij in 1989 wel in de coalitie van Kabinet Lubbers III.
De opkomst van stemgerechtigden is ook altijd een onderwerp van zorgen in de politiek. Deze daalt namelijk nationaal al jaren en ook in Heerenveen zie je de opkomst dalen. Dat zette al in tijdens de jaren '80 en stabiliseert zich nu aardig tussen de 75% en 80%. Dat betekent echter wel dat maar liefst één op de vier à vijf stemmers ervoor kiest thuis te blijven. Waarom dit zo is, is het onderwerp van veel onderzoeken. Een paar verklaringen hiervoor zijn het stemparadox van Downs, de aanwezigheid van cynisme onder stemmers (mijn stem doet er niet toe) en minder politiek zelfvertrouwen onder stemmers. De vraag is of de coronacrisis invloed gaat hebben op de opkomst dit jaar, we zullen het zien.
