Zorgen over stemproces voor verkiezingen 2021
In een brief hebben de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) de Tweede Kamer gevraagd af te zien van nog meer maatregelen rond de verkiezingen in maart 2021. Zij maken zich zorgen over een onveilig en onzorgvuldig stemproces.
Gemeenten zetten zich volop in
Verkiezingen vormen het fundament van de democratische rechtsstaat. Daarom is het belangrijk dat de verkiezingen doorgaan, ook gedurende de coronacrisis. Gemeenten zetten zich er dan ook volop voor in om de verkiezingen op een veilige en zorgvuldige manier te organiseren. Kiezers van 70 jaar en ouder mogen per brief stemmen en het stemmen wordt over drie dagen verspreid. De VNG heeft samen met minister Ollongren de gevolgen van die mogelijkheden in kaart gebracht. De conclusie is dat er met de uitvoering van het huidige voorstel van maatregelen, risico’s bestaan bij de stemprocedure, het telproces, de voorbereiding bij gemeenten en de belastbaarheid van de gemeentelijke organisaties. Er wordt sterk getwijfeld aan de haalbaarheid van deze uitvoering.
Extra belasting
De omstandigheden rondom covid-19 maken de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 extra uitdagend voor gemeenten. De verschillende maatregelen die nu worden genomen in het kader van de Tijdelijke wet en het aanvullende wijzigingsvoorstel voor vervroegd stemmen en briefstemmen om de Tweede Kamer verkiezingen van maart 2021 veilig te laten verlopen, vormen een grote extra belasting voor deze capaciteit. Met de aanvullende maatregelen uit de Tijdelijke wet wordt het een stuk moeilijker om de benodigde mensen en locaties te vinden en met de nieuwste maatregelen van vervroegd stemmen en briefstemmen wordt deze uitdaging nog een stap groter gemaakt.
Inzet kent grenzen
Gemeenten stellen alles in het werk om deze risico’s te vermijden of verkleinen. Met ondersteuning van het ministerie van BZK proberen zij de verkiezing met het huidige voorgestelde pakket zorgvuldig te organiseren en uit te voeren. Maar wanneer er nu tot nog meer veranderingen wordt besloten dan het huidige wetsvoorstel regelt, kunnen gemeenten niet waarborgen dat het stemproces zorgvuldig verloopt en de uitslag betrouwbaar tot stand komt. Daarom roepen de VNG, de NVVB en het NGB de Tweede Kamer met klem op om niet tot verdergaande maatregelen te besluiten.