Lichtvervuiling grote invloed op de wereld; doe ook jouw lampen uit tijdens de Nacht van de Nacht
Op 24 oktober is het de Nacht van de Nacht. Tijdens deze nacht staan duizenden mensen, bedrijven en overheden stil bij de kracht van het donker. In Nederland is het donker namelijk steeds zeldzamer. In heel het land zetten overheden en bedrijven het licht uit. Door het coronavirus gaan de meeste activiteiten van de Nacht van de Nacht helaas niet door. In plaats daarvan heeft de organisatie een online programma dat je kan volgen op diverse sociale media.
Nederland is één van de lichtste landen ter wereld. Ons land is vanaf de ruimte altijd te zien, omdat het helemaal oplicht door de grote hoeveelheid kunstlicht, dat in de meeste gevallen helemaal niet aan hoeft te staan. Een groot deel van de lampen die in Nederland in de nacht branden, brandt onnodig. Denk dan bijvoorbeeld aan kantoren die de hele nacht verlicht blijven, parkeergarages met felle lampen, kassen waar het licht in de nacht blijft branden en monumenten en kerktorens die de hele nacht verlicht worden door meerdere schijnwerpers. Licht dat wij niet nodig hebben als (bijna) iedereen veilig en warm in hun bed ligt. Deze vorm van onnodige verlichting kennen we als 'lichtvervuiling'.
Storend effect
Nu denk je misschien, wat maakt het uit dat er wat te veel lampen blijven branden? Ik heb er toch geen last van? Lichtvervuiling heeft echter verdragende gevolgen waar je je niet altijd bewust van bent. Zo werkt licht verstorend voor de mens. Sinds de komst van de elektrische lamp zijn mensen gemiddeld anderhalf uur korter gaan slapen en in verschillende onderzoeken zijn er relaties gelegd tussen lichtvervuiling en borstkanker, slaapstoornissen en stress. Ook dieren, vooral vogels en insecten, hebben last van elektrische (buiten)verlichting. Dit beïnvloedt het gedrag van de dieren zo dat ze gedesoriënteerd worden en in bepaalde gebieden worden aangetrokken of juist afgestoten. Doordat ze gedesoriënteerd zijn, gebruiken ze veel energie die ze anders hadden kunnen gebruiken voor het zoeken van eten of een veilige rustplaats, of het vliegen naar een warmer oord, zoals trekvogels wel doen. Kunstlicht heeft ook invloed op de winterslaap van sommige dieren. Door teveel lichtvervuiling beginnen sommige te dieren te laat of helemaal niet met hun winterslaap, met uitputting of zelfs de dood tot gevolg.
Ongelukken
Het klinkt misschien gek, maar waar meer verlicht wordt op snelwegen, gebeuren juist meer ongelukken. Zo wordt er in België meer en vooral feller verlicht op de snelwegen. Het paradoxale gevolg; er zijn meer ongelukken. Dit komt omdat de bestuurders juist door het licht tijdelijk verblind worden en gevaarlijke situaties voor of achter hen niet goed of te laat zien. Ten slotte is het ook gewoon zonde dat hele generaties opgroeien zonder het zien van sterren. In de nacht zou je duizenden sterren kunnen zien, maar op plekken waar veel lichtvervuiling is, zoals in de Randstad, groeien kinderen op zonder ooit ook maar één ster aan de hemel te hebben gezien.
Online activiteiten
Vorig jaar werden er tijdens de Nacht van Nacht meer dan vijfhonderd verschillende activiteiten georganiseerd. Dit jaar stonden er ook weer heel wat op het programma, maar op 14 oktober besloot de organisatie al die activiteiten te schrappen naar aanleiding van de persconferentie van premier Rutte. In plaats daarvan hebben ze online een interessante avond georganiseerd voor iedereen die toch wil stilstaan bij de Nacht van de Nacht en de effecten van lichtvervuiling op de mens, de dieren en het milieu. Het programma vind je op de website van Nacht van de Nacht. Natuurlijk kun je zelf ook meedoen aan de Nacht van de Nacht door de lichten thuis en op het werk uit te doen. Kijk ook eens kritisch om je heen, waar zie je lampen branden die eigenlijk niet nodig zijn? Misschien kun je in gesprek gaan met de gemeente, je werkgever of de buren.
