Veteraan Theo: “Wees blij dat je in vrede en veiligheid mag leven”
JOURE - Sinds 2006 wordt zowel landelijk als regionaal stilgestaan bij onze Nederlandse veteranen. De dag is een eerbetoon aan alle veteranen, waarbij erkenning en waardering belangrijke punten zijn. Luitenant-kolonel Theo van der Zanden uit Joure is nog in actieve dienst maar is ook zowel Irak- als Afghanistanveteraan. Hij is dit jaar één van de vier veteranen die het defilé tijdens Nationale Veteranendag in Den Haag gaat vormen én je kent hem misschien als één van de belangrijke mensen van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding.
“Op mijn negentiende ging ik op uitzending naar Libanon en toen ik terug kwam voelde ik mij wel echt veteraan. Destijds, voor de invoering van de veteranenwet, was er alleen een ander beeld van veteranen dan nu. Veteranen waren vooral de oudgedienden die hadden gestreden in Nieuw-Guinea, geen jonge jongens en meiden. Na mijn uitzending begon ik aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda en daar zag je soms denken; die jongen is hartstikke jong, hoe kan hij dan veteraan zijn?”
“Sinds de invoering van de veteranenwet is er steeds meer aandacht voor jonge veteranen. Nederlanders zijn veteranen steeds meer gaan omarmen en ik merk dat er ook steeds meer respect is voor ons. Elk jaar ben ik aanwezig bij de dodenherdenking in Joure en mensen hebben echt bewondering voor je. Ze spreken me aan om te laten weten dat ze mij waarderen, ik vind dat altijd heel prettig. Veel buurtgenoten weten dat ik op uitzending ben geweest in Irak en Afghanistan en als die uitzendingen in het nieuws zijn laten ze weten dat ze aan mij denken. Het is fijn om te zien dat veteranen in Nederland steeds meer gezien worden. De patriottische verering voor veteranen zoals je in bijvoorbeeld de VS ziet, dat hoeft niet zo van mij. Daar zijn we veel te nuchter voor.”
Het kan maar zo zijn dat u Theo herkent van tv. Dat komt omdat hij de afgelopen weken veel in het nieuws geweest is als onderdeel van het Landelijke Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. Zij zorgden er voor dat de Intensive Cares niet overbelast werden in de coronacrisis en verplaatsten onder andere patiënten van Brabantse en Limburgse ziekenhuizen naar ziekenhuizen in het Noorden.
“Ze zochten iemand die al ervaring had met patiënten spreiding in een crisis, die enige superioriteit uitstraalden en waarvan ze wisten dat diegene in staat was om zo’n centrum op te zetten. Ze kwamen op mij en een collega die ook in Afghanistan heeft gediend uit. Ik voelde me best wel vereerd.”
“Tijdens die opdracht heb ik veel gehad aan mijn ervaring in oorlogssituaties. Allereerst omdat we vanuit niets een functioneel centrum moesten ontwikkelen. Toen ik in Rotterdam kwam was er nog niets voor ons geregeld, maar we werden enorm goed geholpen door onder andere het Erasmus MC. We wisten al hoe het werkte natuurlijk en hadden het dus snel voor elkaar. Op dit moment is het rustiger op de IC’s en is mijn bemoeienis met het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding klaar.”
“Als luitenant-kolonel van de 43 Geneeskundige Compagnie geef ik leiding over onder andere militaire verpleegkundigen, militairen artsen en militaire verzorgenden. 55 van hen zijn tijdens de coronacrisis ingezet in ziekenhuizen en verzorgingshuizen in Nederland, om het vaste personeel daar te ondersteunen. Een paar daarvan werkten bijvoorbeeld in een Heerdens verzorgingstehuis dat heel hard getroffen werd door corona. Op het moment bereid ik ook manschappen voor die binnenkort naar Litouwen uitgezonden gaan worden. Over een paar weken gaan ze in twee weken in quarantaine en dan zullen ze daar gestationeerd worden.”
Theo loopt als één van de vier veteranen dit jaar mee met het defilé tijdens de Nationale Veteranendag in Den Haag. Daarnaast staat hij regelmatig voor de klas als onderdeel van het project ‘Veteraan voor de klas’ en is hij ook te vinden bij bevrijdingsfestivals.
“Als ik vertel over mijn tijd in Afghanistan en Irak probeer ik altijd een boodschap mee te geven aan de kinderen of volwassenen die luisteren. Wees blij dat je in vrede en veiligheid mag leven. Ik snap best dat school niet altijd leuk is, maar er zijn ook kinderen op de wereld die helemaal niet naar school kunnen, bijvoorbeeld omdat ze bang zijn voor bombardementen. 99% van de mensen in Irak en Afghanistan zijn doodnormale mensen die niets anders willen dan een doodnormaal leven, die gewoon naar school of werk willen. Mensen moeten echt weten dat vrijheid en vrede lang niet zo vanzelfsprekend zijn als wij soms denken.”
