Hoe (on)gezond is Smallingerland?
Dankzij onderzoek van het RIVM, de GGD en het CBS is het mogelijk om de gezondheid van de inwoners van een gemeente nauwkeurig te bestuderen. Wanneer gaan we dood, waaraan? Al deze data is openbaar beschikbaar voor iedereen. Rondom Drachten dook in de cijfers.
Levensverwachting
We beginnen met de gemiddelde levensverwachting in onze gemeente. Levensverwachting wordt op verschillende manieren gemeten, namelijk de levensverwachting van mensen die net zijn geboren en de levensverwachting van ouderen. In Nederland worden mensen die nu geboren zijn gemiddeld 81 jaar, en staat daarmee op de 23ste plek in de wereld. In Monaco worden de mensen gemiddeld het oudst (89 jaar) en in Afghanistan maar 52 jaar. In Nederland doet Friesland het iets slechter (80.9 jaar) en in Smallingerland worden we net nog iets minder oud. Namelijk 80.8 jaar.
Doodsoorzaak
In Smallingerland sterven de meeste mensen aan kanker. Eén op de drie overleden inwoners stierf aan kanker of de gevolgen daarvan. Dit is iets hoger dan het Nederlandse gemiddelde en dit nummer neemt elk jaar nog toe. In 1997 stierf ongeveer 27,2% aan kanker. De tweede doodsoorzaak in Smallingerland is hart- en vaatziekten, 28.7%. Het grootste gedeelte van deze groep sterft aan een hartaanval. Opmerkelijk is dat dit cijfer de afgelopen jaren juist sterkt daalt. In 1997 stierf nog 40% van de sterfgevallen aan een hart- en vaatziekte. Ziektes aan het ademhalingsorgaan sluit de top drie doodsoorzaken af. 10.1% sterft hieraan. Dit cijfer is de afgelopen jaren vooral gelijk gebleven. Bij ongeveer 85% tot 95% van de sterfgevallen weten we de reden van overlijden. Lang niet altijd is de reden bekend. Dit is bijvoorbeeld het geval bij iemand die op oudere leeftijd overlijdt.
Gezondheidsdeterminanten
Gezondheidsdeterminanten zijn omstandigheden die ervoor zorgen dat iemand korter leeft. Bij het onderzoek wordt gekeken hoeveel mensen leven in of met deze omstandigheden. Dit kan door iemands eigen keuzes zijn of door genetische factoren. In de data die we hebben onderzocht wordt dit vergeleken met het gemiddelde van Nederland en het gemiddelde in Friesland (cijfers van GGD). Nederland scoort 100 punten, scoort de gemeente hoger, dan hebben er meer dan gemiddeld mensen last van deze gezondheidsdeterminanten. Uitschieters in Smallingerland zijn overmatig drinken en zwaar roken. Op zwaar roken scoort Smallingerland 106 punten en op overmatig drinken scoren we zelfs 112. Zware drinkers zijn er juist gemiddeld meer, Smallingerland scoort hier 95 punten. Mannen in onze omgeving worstelen meer dan gemiddeld met hun gewicht en roken, terwijl vrouwen juist vaker te veel alcohol gebruiken.
